ရက္ရာဇာ ျပသဒါး

ေျပာရအုံးမယ္ မဆိုင္းသူေရ --

အေျခေနမေပးလုိ႔ တစ္ေရတစ္ေျမစီေ၀းၿပီး စာမလာ အေၾကာင္းမၾကားလုိ႔ ေမ့သြားၿပီမထင္လုိက္ပါနဲ႔။ ဘဘုန္းခရီးသြားေနသ၍ ေက်ာင္းေစာင့္က်ေနတာနဲ႔ အေၾကာင္းမတုိက္ဆုိင္လုိ႔ပါ၊ အခုေတာ့ မဆုိင္းသူရဲ႕ ႀကဳံေတာင့္ႀကဳံခဲ ကထိန္အလွဴမဂၤလာရက္ ျပသဒါးေန႔မုိ႔ ရက္ရာဇာသုိ႔ ေျပာင္းသြားတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မေျပာခ်င္ေပမယ့္ ေျပာရအုံးမယ္ မဆုိင္းသူေရ။ ဒုိ႔တစ္ေတြ အသက္ရြယ္ ငယ္ကတည္းက ဘုရား တရား သံဃာ ရတနာျမတ္သုံးပါးမွ တစ္ပါး အတိတ္နမိတ္၊ နကၡတ္၊ ေဗဒင္၊ ယၾတာ၊ လကၡဏာ၊ အိမ္မက္တိတၱံဳ၊ ရက္ရာဇာ၊ ျပႆဒါး စသည့္ အယူအစြဲမ်ား ဘိုးေတာ္၊ ဘြားေတာ္၊ ဘရေသ့၊ အမ္းကုန္း၊ သူရႆတီ၊ ဘိုးမင္းေခါင္၊ ေအာင္မင္းေခါင္၊ နတ္အမ်ိဳးမ်ိဳးစသည့္ အျခားမည္သည့္ကုိးကြယ္မႈမ်ဳိးကုိမွ အယုံၾကည္မရွိေလေတာ့ ျပသဒါး ဆုိ ခ်ဳိနဲ႔လားလုိ႔ ေမးရေလာက္ေအာင္ ျပသဒါး ရက္ရာဇာဆုိတာကုိ မသိခဲ့ပါဘူး။ ရတနာျမတ္သုံးပါး ကုိးကြယ္ဆည္းကပ္သည့္ ဗုဒၶဘာသာျမန္မာမိဘမ်ားက ေမြးဖြားဆင္းသက္ခဲ့ရတဲ့ ေက်းဇူးေၾကာင့္လည္း ပါတာေပါ့။ ျပသဒါးေန႔မွာ အလွဴလုပ္ရင္ ရာသီဥတုညံ့ၿပီး ရက္ရာဇာေန႔မွာ အလွဴလုပ္ရင္ ရာသီဥတုမ်ား ေကာင္းလာမယ္ထင္လား။ ရက္ရာဇာလုပ္လုပ္ ျပသဒါးလုပ္လုပ္ မုိးကေတာ့ သူရြာခ်င္ရြာမွာပဲ၊ ေနပူခ်င္လည္း ပူမွာပဲ အဓိကက ကုိ္ယ့္လုပ္လုိက္တဲ့ ကုသုိလ္ပြဲ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္နဲ႔ၿပီးဆုံးသြားၿပီး စိတ္ခ်မ္းသူမႈေတြ ပီတိေတြနဲ႔ျပည့္ေနဖုိ႔ပါပဲ။ ေကာင္းတာႀကံ၊ မွန္တာလုပ္၊ ဟုတ္တာေျပာရင္ “ရက္ရာဇာ” ၊ မေကာင္းတာႀကံ၊ မမွန္တာလုပ္၊ မဟုတ္တာေျပာရင္ “ျပသဒါး" လုိ႔သာ မွတ္ထားလုိက္ေပါ့။

ရက္ရာဇာ

======

တန္းခူး သာ လွ

ထြန္း ပ ကဆုန္

နယုန္ ညႊန္႔ စ

ေအာင္ လွ ၀ါဆို

သာ လို ၀ါေခါင္

ျမ ေတာင္ ေတာ္သလင္း

သတင္းကၽြတ္ ေမႊးဆီ

ေအး ယီ တန္ေဆာင္မုန္း

သံ လံုး နတ္ေတာ္

မိ ေနာ္ ျပာသို

မိ ညိဳ တပို႔တြဲ

ေအး ရင္ တေပါင္း

ေဆာင္တိုင္း ေကာင္းသည္ ရက္ရာဇာတည္းး။

အလကၤာရဲ႕ အဓိပၸါယ္ က တန္းခူလမွာဆိုရင္ ေသာၾကာနဲ႔ ဗုဒၶဟူး က ရက္ရာဇာ၊ ကဆုန္လမွာ စေနနဲ႔ ၾကာသပေတးက ရက္ရာဇာစသည္ျဖင့္ ေရတြက္ေပါ့။

ျပသဒါး

=====

တန္းခူးလက စ၍ေရလစ္

တမာ သက္ရင္း၊

အင္ၾကင္း ဆူးရစ္၊

ရက္ျပစ္ဆိုး၀ါး ျပႆဒါး။

တန္ခူးလမွာ တမာ ျဖစ္တဲ့ စေန၊ ၾကာသာပေတးက ျပသဒါး၊ ကဆုန္လမွာ သက္ရင္းျဖစ္တဲ့ ေသာၾကာ၊ ရာဟုက ျပသဒါး၊ နယုန္မွာ အင္ၾကင္း၊ ၀ါဆိုမွာ ဆူးရစ္၊ ၿပီးရင္ အစဥ္တုိင္း ၀ါေခါင္မွ တမာ၊ ေတာ္သလင္းမွာ သက္ရင္း စသည္ျပန္ေရတြက္ရပါတယ္။ ေဗဒင္ ကိန္းဂဏန္း ယံုၾကည္ သူေတြ အတြက္ ရက္ရာဇာ၊ ျပသဒါး ဆိုတာ အေရးပါခ်င္ ပါပါလိမ့္မယ္။ တကယ့္တကယ္ ဗုဒၶ၀ါဒကုိ ယုံယုံၾကည္ၾကည္နဲ႔ လက္ခံထားသူတစ္ေယာက္အတြက္ ရက္ရာဇာ ျပသဒါးဆုိတာ ယုံၾကည္စရာမဟုတ္သလုိ အားကုိးရာအစစ္လဲ မဟုတ္ပါဘူး။

အားကိုးရာအစစ္ကား ဗုဒၶ၊ ဓမၼ၊ သံဃာ

မိတ္ေဆြအစစ္ကား ကံ၊ ဥာဏ္၊ ၀ရိယ

ရန္သူအစစ္ကား ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ

ေန႕စဥ္အလုပ္ကား ဒါန၊ သီလ၊ ဘာ၀နာ

အျမဲႏွလံုးသြင္းရန္ကား အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱ

အျမဲလက္ကိုင္ထားရန္ကား ခႏၶီ၊ ေမတၱာ၊ သစၥာ

ကုိးကြယ္အားထားရာအစစ္ အတုမရွိတဲ့ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္ကုိ ဆည္းကပ္ကုိးကြယ္ၿပီး ျမတ္စြာဘုရားရွင္ေဟာၾကားခဲ့တဲ့ တန္ဖုိးမျဖတ္ႏိုင္တဲ့ ဓမၼခႏၵာေပါင္း ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္ေသာ တရားေတြရွိတယ္။ မေကာင္းမႈမွန္သမွ် ေရွာင္ၾကဥ္ရမယ္၊ ေကာင္းမႈမွန္သမွ် ျပဳလုပ္ရမယ္၊ စိတ္ကုိျဖဴစင္ေအာင္ထားရမယ္ဆုိတဲ့ တရားေတြကုိ လက္ကို္င္ထားတယ္။ ၄င္းတရားေတာ္ေတြကုိ သင္အံေလ့က်က္ ေဆာင္ရြက္မွတ္သား ျပန္႔ပြားေအာင္လုပ္တဲ့ ရဟန္းသံဃာ ႀကီးႀကီးငယ္ငယ္ လတ္လတ္ အကုန္ရုိေသေလးစား ၾကည္ညိဳအားထားေတာ့ ရတနာျမတ္သုံးပါးကလႊဲလုိ႔ အျခားမည္သည့္ ကုိးကြယ္မႈမ်ဳိးကုိမွ အယုံအၾကည္မရွိခဲ့ပါဘူး။

 "သုနကၡတၱံ သုမဂၤလံ၊ သုပၸဘာတံ သုဟု႒ိတံ" ဆိုတဲ့ စကားလည္း ရွိေသးတယ္ေလ။ ဘယ္အခ်ိန္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ေကာင္းတာလုပ္ရင္ ေကာင္းတဲ့နကၡတ္မုိ႔ ျဖဴစင္တဲ့စိတ္ ေစတနာမွန္မွန္နဲ႔ျပဳလုပ္ရင္ ေကာင္းတဲ့မဂၤလာေတြပဲေလ။ ရက္ရာဇာ ျပသဒါး ေရြးစရာမလုိပါဘူး၊ ရက္ရာဇာေန႔မွာ ငရုတ္သီးစားလည္း စပ္သလုိ၊ ျပသဒါးေန႔မွာ ငရုတ္သီးစားလုိ႔လည္း ခ်ဳိမလာပါဘူး။ ျပသဒါးေန႔မွာ ထန္းလ်က္ခဲစားလုိ႔ ခါးမသြားသလုိ ရက္ရာဇာေန႔မွာ ထန္းလ်က္ခဲစားလုိ႔လည္း ပုိခ်ဳိမလာပါဘူး။ သၾကားဟာ ဘယ္ေန႔စားစား ခ်ဳိၿမဲခ်ဳိေနသလုိ ဆားဟာလဲ ဘယ္ေန႔စားစား ငံၿမဲငံေနမွာပဲေပါ့။

ရက္ရာဇာေန႔မွာ မေကာင္းမႈ အကုသုိလ္ ဒုစရုိက္ေတြ က်ဴးလြန္လုိ႔လည္း အကုသုိလ္အျပစ္ ေလာကအျပစ္ေတြ ေလွ်ာ့မသြားသလုိ ျပသဒါးေန႔မွာ ေကာင္းမႈကုသုိလ္ေတြလုပ္လုိ႔လည္း အကုသုိလ္ျဖစ္မသြားပါဘူး။ ဘယ္ေန႔ပဲ လုပ္လုပ္၊ အကုသုိလ္ဟာ အကုသုိလ္ပဲ ျဖစ္ေနသလုိ ကုသုိလ္ဟာ ကုသုိလ္ပါပဲ၊

"သုနကၡတၱံ သုမဂၤလံ၊ သုပၸဘာတံ သုဟု႒ိတံ"

"သုခေဏာ သုမုဟုေတၱာစ၊ သုယိ႒ံ ျဗာဟၼစရိသု"

အခ်ိန္တိုင္း ေကာင္းတာေတြျဖစ္ေစခ်င္ရင္ ေကာင္းတဲ့မဂၤလာေတြျဖစ္ေစခ်င္ရင္ ေကာင္းတဲ့သုစရိုက္ေတြလုပ္ရမယ္။ ေကာင္းတာေတြ ေတြးရမယ္၊ ေကာင္းတာေတြေျပာရမယ္။ ရက္ရာဇာေန႔ဆုိၿပီး မေကာင္းတာေတြး မေကာင္းတာလုပ္ မေကာင္းတာေျပာေနရင္ေတာ့ မေကာင္းတဲ့ေန႔ မေကာင္းတဲ့အမဂၤလာပဲေပါ့။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ရဲ႕ တပည့္သာ၀ကအစစ္ ဗုဒၶဘာသာစစ္စစ္ျဖစ္ခ်င္ရင္ေတာ့ ရက္ရာဇာ ျပသဒါးဆုိတာ မရွိေစရဘူးေပါ့။ ဒါဆုိ ရက္ရာဇာ ျပသဒါးဆုိတာေတြကုိ လက္ခံထားသူေတြက ဗုဒၶဘာသာ မစစ္တဲ့သေဘာေပါ့။

ျမတ္စြာဘုရားရွင္ကုိယ္ေတာ္ျမတ္ႀကီးက "နကၡတၱံ ပတိမာေနႏၲံ အေတၱာ ဗာလံ ဥပစၥဂါ" နကၡတ္ မေကာင္းလုိ႔ ရက္ေရႊ႕ အခ်ိန္ေရႊ႕ေနရင္ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာေတြဟာ နကၡတ္ေကာင္းတဲ့ေန႔ကို ေမွ်ာ္လင့္ေစာင့္စားေနတဲ့ အသိဉာဏ္မရွိတဲ့ ပုဂိၢဳလ္ကို ေကာင္းတဲ့ အက်ိဳးတရားေတြက ေက်ာ္ျဖတ္သြားၿပီ၊ ဆံုး႐ံႈးသြားၿပီ တဲ့။

ဒီေန႔လုပ္ရမယ့္ အလုပ္ကုိ ဒီေန႔လုပ္ ဟုိေရႊ႕ ဒီေရႊ႕နဲ႔ ျပႆဒါး ရက္ရာဇာကို မေစာင့္နဲ႔၊ ယခုပစၥဳပၸန္အခ်ိန္ထက္ ေကာင္းတဲ့အခ်ိန္ဆုိတာ မရွိဘူး၊ ဆန္႔ေသာလက္ မေကြးမီ၊ ေကြးေသာလက္ မဆန္႔မီ အခ်ိန္ေလးအတြင္းမွာ မရဏမင္းလက္တြင္းလဲ သက္ဆင္းက်ေရာက္ႏိုင္တာမုိ႔ "နကၡတၱံ ပတိမာေနႏၲံ" နတ္ကၡတ္ကုိ ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနတဲ့သူေတြကုိ ဗာလလုိ႔ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က ေဟာၾကားထားခဲ့ပါတယ္။ "အေတၱာ ဥပစၥဂါ" ေကာင္းက်ဳိးခ်မ္းသာေတြကုိလည္း လက္လြတ္ဆုံးရွဳံးရတတ္တယ္။ ကုန္သြားတဲ့အခ်ိန္ေတြကုိလည္း ျပန္မရေတာ့ဘူး။ အဲ့ဒါေၾကာင့္ "အေတၳာ အတၳႆ နကၡတၱံ" ကုိယ္လုိခ်င္တဲ့အက်ဳိးရလဒ္ေတြ ရေနရင္ေတာ့ ေကာင္းတဲ့နကၡတ္ပါပဲ။

လသာခိုက္တြင္ ဗိုင္းကုိငင္း ပုံသြင္ပမာျပ၊ သာသနာလမင္း ကမၻာတြင္း လင္းသည့္ေခတ္ခါပ၊ ပါရမီခ်ည္မွ်င္ ဗိုင္းကုိငင္ တြင္တြင္စုပါၾက ဆုိသလုိ ဗုဒၶျမတ္စြာ သာသနာေတာ္ျမတ္ႀကီးနဲ႔ ႀကဳံႀကိဳက္ေနတုန္းေလးမွာ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈေတြ ျပဳခ်င္တုိင္း ျပဳလုပ္လုိ႔ရေနတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ သာသနာထြန္းကားတဲ့ ႏိုင္ငံမွာ လူျဖစ္ခြင့္ရတုန္းေလးမွာ အခ်ိန္မဆုိင္းပဲ လုပ္သင့္လွပါတယ္။ ေခြးကိုက္လို႔ပဲေသေသ၊ တုတ္နဲ႔႐ိုက္လို႔ပဲေသေသ၊ ယုန္ရတာ လိုရင္းဆိုတဲ့ ဗမာစကားပံုလို ယုန္ရဖုိ႔ အဓိကပဲမို႔၊ ေခြးကိုက္လုိ႔ပဲရရ တုတ္နဲ႔ရိုက္လုိ႔ပဲရရ ယုန္ရဖုိ႔ပဲ အေရးႀကီးသလုိ  သူတစ္ပါးအက်ဳိး မဆုတ္ယုတ္ေစပဲ သူတစ္ဖက္သားကုိ မနစ္နာေစပဲ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈမ်ားကုိ အခ်ိန္တိုင္း ျပဳလုပ္အားထုတ္သင့္ပါတယ္။ အခ်ိန္ရွိခုိက္ေလးမွာ လုံ႔လစုိက္ၿပီး မွန္ကန္တဲ့အသိဥာဏ္ ခိုင္ၿမဲတဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ကုသုိလ္ အကုသုိလ္သေဘာကုိ စစ္ေၾကာေ၀ဖန္၍ ရက္ရာဇာ ျပသဒါး အေရးပါသလား မပါဘူးလားဆုိတာကုိ ဤမွ်ေလာက္နဲ႔ နားလည္သေဘာေပါက္ႏိုင္ပါေစ မဆုိင္းသူေရ .....

ေမတၱာျဖင့္ ----

ေျခသလုံးအိမ္တိုင္ဆရာေတာ္၏တပည့္

ကပၸိယသာဂိ(18.10.2014)