မိတ္ေဆြ၀တ္

သိဂၤါေလာ၀ါဒသုတ္လာ မိတ္ေဆြ ၀တၱရား ငါးပါးကေတာ့-

(၁) ေပးကမ္းခ်ီးျမွင့္
(၂) ကိုယ္ႏွင့္ယွဥ္ထား
(၃) စီးပြားေဆာင္ရြက္
(၄) ႏႈတ္ျမြက္ခ်ိဳသာ
(၅) သစၥာမွန္ေစ၊ ၀တ္ငါးေထြ၊ က်င့္ေလမိတ္သဟာ တဲ့။

“ေပးကမ္းခ်ီးျမွင့္” ဆိုတာက မိတ္ေဆြကို ေပးကမ္းသင့္တဲ့ ပစၥည္းဥစၥာ၊ လက္ေဆာင္ စတဲ့ဟာေတြ ေပးကမ္းဖို႔ပါပဲ။ မိတ္ေဆြ သူငယ္ခ်င္းနဲ႔ ဆံုတဲ့အခါ အမွတ္တရ လက္ေဆာင္ စတဲ့ဟာေတြ ေပးကမ္းဖို႔ပါပဲ။ ပစၥည္းလက္ေဆာင္သာမက စကားလက္ေဆာင္၊ အႀကံေကာင္း ဥာဏ္ေကာင္း လက္ေဆာင္ေပးတာလည္း အက်ံဳး၀င္ပါလိမ့္မယ္။

“ကိုယ္ႏွင့္ယွဥ္ထား” ဆိုတာက ကိုယ္နဲ႔ထပ္တူ သေဘာထားၿပီး ဆက္ဆံတာပါပဲ။ စာနာတဲ့သေဘာ၊ ခင္မင္ ေလးစားတဲ့ သေဘာေတြ အက်ံဳး၀င္ပါတယ္။ တန္းတူရည္တူ ဆက္ဆံတဲ့ သေဘာေပါ့။ တစ္နည္းေျပာရရင္ မိတ္ေဆြက ကို္ယ့္ထက္ အေျခအေန နိမ့္ပါးေနရင္ေတာင္မွ ႏွိမ့္ႏွိမ့္ခ်ခ် မဆက္ဆံဆံပဲ တန္းတူ ခင္ခင္မင္မင္ ဆက္ဆံတာမ်ိဳးပါ။

“စီးပြားေဆာင္ရြက္” ဆိုတာက မိတ္ေဆြရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကို ေဆာင္ရြက္ဖို႔ပဲ။ မိတ္ေဆြအက်ိဳးအတြက္ ကိုယ္တတ္ႏိုင္တာ၊ လုပ္ခိုင္းတာ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္းျဖင့္ မိတ္ေဆြ၀တၱရား ေက်ပြန္ရာ ေရာက္ပါတယ္။

“ႏႈတ္ျမြက္ေခြ်တာ”ဆိုတာကေတာ့ ေျပာဆိုဆက္ဆံတဲ့ ေနရာမွာ ေျပေျပျပစ္ျပစ္ ခ်ိဳခ်ိဳသာသာ ေျပာဆိုဖို႔ပါပဲ။ စကားေျပျပစ္ဖို႔ဟာ မိတ္ေဆြခ်င္းဆက္ဆံရာမွာလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ ယဥ္ေက်းေခ်ငံတဲ့စကားနဲ႔ ေျပာဆိုဆက္ဆံဖို႔ပါပဲ။

“သစၥာမွန္ေစ” ဆိုတာက မိတ္ေဆြကို သစၥာရွိရွိ ေျဖာင့္ေျဖာင့္မွန္မွန္ ဆက္ဆံဖို႔ပါပဲ။ မိတ္ေဆြရဲ႕ အေရးကိစၥေတြ ေပၚလွ်င္လည္း ႏႈတ္လံႈဖို႔၊ ကတိတည္ဖို႔၊ သစၥာရွိဖို႔၊ ယံုၾကည္ထိုက္တဲ့သူ ျဖစ္ဖို႔ဆိုတာေတြအထိ အက်ံဳး၀င္ပါတယ္။

လူမႈဆက္ဆံေရးမွာ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းဟာ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဘယ္လိုမိတ္ေဆြမ်ိဳးဟာ မိတ္ေဆြစစ္လဲ၊ ဘယ္လိုမိတ္ေဆြမ်ိဳးက မိတ္ေဆြတုလည္း ဆိုတာကို ဘုရားရွင္က သိဂၤါေလာ၀ါဒသုတ္မွာပဲ ညႊန္ၾကား မိန္႔ဆို ေတာ္မူထားပါတယ္။

မိတ္ေဆြတုဆိုတာ ဘယ္လို မိတ္ေဆြေတြလည္းဆိုရင္ ယူသာယူတတ္တဲ့ မိတ္ေဆြတဲ့့။ ႏႈတ္နဲ႔သာ ေလာကြတ္ လုပ္တတ္တဲ့ မိတ္ေဆြတဲ့။ အႀကိဳက္လိုက္ၿပီး ေျပာတတ္တဲ့ မိတ္ေဆြတဲ့။ ၿပီးေတာ့ ပ်က္စီးရာ ပ်က္စီးေၾကာင္း အေပါင္းအေဖာ္ လုပ္တတ္တဲ့ မိတ္ေဆြတဲ့။ အဲဒီ မိတ္ေဆြေလးမ်ိဳးဟာ မိတ္ေဆြ အတုေတြပါတဲ့။

အဲဒီလိုပါပဲမိတ္ေဆြေကာင္း ေလးေယာက္လည္းရွိပါတယ္။ ေက်းဇူးျပဳတတ္တဲ့ စိတ္ေကာင္းတဲ့ မိတ္ေဆြရယ္၊ ခ်မ္းသာအတူ ဆင္းရဲအတူ သေဘာထားတဲ့ မိတ္ေဆြရယ္၊ အက်ိဳးစီးပြားကို ေျပာတတ္တဲ့ မိတ္ေဆြရယ္၊ အစဥ္သနားတတ္တဲ့ စိတ္ေကာင္းရွိတဲ့ မိတ္ေဆြရယ္၊ အဲဒီမိတ္ေဆြေတြဟာ မိတ္ေဆြေကာင္းေတြပါပဲ။

သိဂၤါေလာ၀ါဒသုတ္မွာ ဘုရားရွင္ေဟာၾကားေတာ္မူတဲ့မိတ္ေဆြ အေၾကာင္းေတြကုိ မွတ္သားၿပီး ဆင္ျခင္ သံုးသပ္ျခင္းအားျဖင့္ မိမိတို႔ရဲ႕ ပတ္၀န္းက်င္ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးနယ္ပယ္မွာအက်ိဳးရွိရွိ ေနထိုင္သြားႏိုင္ ပါလိမ့္မယ္။

(မွတ္ခ်က္။ ေမာင္ခင္မင္(ဓႏုျဖဴ) ေရးသားေသာ အေမြခံတစ္ေယာက္ အေမြေပးသူတစ္ရာ စာအုပ္မွ ေကာက္ႏႈတ္ေဖာ္ျပပါသည္။)