ဗုဒၶအလိုက် ဒါနျပဳၾကမယ္

ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ျမန္မာလူမ်ိဳးမွန္ရင္ ငယ္ငယ္ႀကီးႀကီး ပ်ိဳပ်ိဳ အုိအို လူတိုင္းလူတိုင္း ကုသိုလ္ဒါန မျပဳဖူးသူရယ္လုိ႔ မရွိသေလာက္ပါ။ ဘာ့ေၾကာင့္လွဴဒါန္းၾကသလဲ ေမးရင္ ကုသုိလ္ရခ်င္လုိ႔ ေလာကီ၊ ေလာကုတၱရာ ႏွစ္ျဖာေသာ အက်ဳိးကို လုိခ်င္လုိ႔ပါဟု ေျဖေလ့ရွိၾကပါတယ္။

တစ္ခ်ိဳ႕က်ေတာ့လည္း ၾကားဖူးနား၀ရွိတဲ့အတိုင္း ဒါနေတာ ေဘာဂဝါ - “လွဴရင္ ခ်မ္းသာမယ္” ဆုိလုိ႔ လွဴၾကတယ္။ စြန္႔ႀကဲ ေပးကမ္း လွဴဒါန္းျခင္း စာဂတရား ဒါနတရားရွိရင္ ခ်မ္းသာမယ္လုိ႔ ယံုၾကည္ၿပီး လွဴဒါန္းၾကတယ္။ အသက္ရွည္ျခင္း အဆင္းလွျခင္း ခ်မ္းသာႀကီးျခင္း ခြန္အားႀကီးျခင္း ဥာဏ္ပညာႀကီးျခင္း ဘုန္းတန္ခုိးေတေဇာ္ အာႏုေဘာ္ႀကီးျခင္း ေသလွ်င္ နတ္ရြာ သုဂတိဘုံဌာနေတြကုိ ေရာက္ရျခင္း အဆံုးဘ၀မွာ မအုိရာ မနာရာ မေသရာ ျမတ္နိဗၺာန္ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳရမယ္ဆုိၿပီး လွဴဒါန္းၾကတယ္။

လွဴရင္းတန္းရင္းနဲ႔ မခ်မ္းသာပဲ ရွိသလုိ ဆင္းရဲၿမဲ ဆင္းရဲေနၾကတယ္။ ကုိယ္မဆင္းရဲေပမယ့္ စိတ္ဆင္းရဲၾကရတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕ကေတာ့ ခ်က္ခ်င္း လက္ငင္း မဟုတ္ေတာင္ အခ်ိန္ကာလ အပိုင္းျခားတြင္းမွာ ခ်မ္းသာျခင္း ေကာင္းက်ိဳးေတြကုိ ရရွိခံစားၾကရတယ္။

တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ ကုသုိလ္ဒါနျပဳၿပီး ခ်မ္းသာျခင္း အက်ိဳးတရားေတြ ရရွိၾကေပမယ့္ ရုပ္ဆုိးၾကရတယ္။ ကိုယ့္သားသမီး တပည့္လက္ေအာက္ငယ္သားေတြကို ေျပာမႏိုင္ဆိုမႏိုင္ ျဖစ္ၾကရတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕က လိုတာမရ ရတာမလိုဘ၀နဲ႔ ေနထိုင္ၾကရတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕က မိမိပိုင္ဆိုင္တဲ့ အသံုးအေဆာင္ပစၥည္းေတြကုိ ရွိပါလ်က္နဲ႔ မသံုးေဆာင္ႏိုင္ျဖစ္ၾကရတယ္။ (သံုးေဆာင္ခံစားလုိစိတ္ ေပ်ာက္ေနၾကရတယ္။) တစ္ခ်ိဳ႕က ခ်မ္းသာပါလ်က္ မိမိပိုင္ဆိုင္တဲ့ ပစၥည္းဥစၥာ ရတနာေတြ ရန္သူမ်ိဳးငါးပါးေၾကာင့္ ပ်က္စီးဆံုးရွဳံးၾကရတယ္။ (ေရ မီး မင္း ခိုးသူ မခ်စ္မႏွစ္သက္အပ္ေသာ အေမြခံသားဆုိး သမီးဆုိးတုိ႔ရဲ႕ ဖ်က္ဆီးျခင္းကုိ ခံရတယ္။)

ကုသုိလ္ဒါန အက်ိဳးဆက္ေၾကာင့္ ပစၥည္းဥစၥာ ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာၾကေပမယ့္ ဘာ့ေၾကာင့္ ဒီလုိျဖစ္ရသလဲဆုိရင္ အလွဴဒါန ကုသလအျဖာျဖာကုိ ျပဳၾကတဲ့အခါ ျမတ္ဘုရားအလိုက် ျပဳခဲ့ရဲ႕လား သူေတာ္ေကာင္းေတြ ကုသုိလ္ျပဳၾကတဲ့အတိုင္း ျပဳခဲ့ၾကရဲ႕လားလုိ႔ အရင္ဆန္းစစ္ရပါမယ္။

ျမတ္ဘုရားအလုိက် သူေတာ္ေကာင္းေတြ ဒါနျပဳလုပ္ပံုကေတာ့ - သဒၶါၾကည္ညဳိ၊ ရုိေသလွစြာ၊ အခါကိုသိ၊ မစြန္းျငိဘဲ၊ မထိမပါး လွဴတုံျငား၊ ငါးပါးသပၸဳရိသ ျမတ္ဒါန ဆုိတဲ့ လကၤာေလးအတိုင္း ျဖစ္ပါတယ္။

(၁) သဒၶါယ ဒါနံ ေဒတိ - ဘုရားတရားသံဃာ ရတနာျမတ္သုံးပါ၏ဂုဏ္ေက်းဇူး၊ ကုသိုလ္ကံ အကုသုိလ္ကံ၏ ေကာင္းက်ဳိး ဆုိးက်ိဳး  ဤႏွစ္မ်ဳိးကို သိ၍ ယုံၾကည္ေသာ သဒၶါတရားျဖင့္ လွဴဒါန္းရမယ္။

(၂) သကၠစၥံ ဒါနံ ေဒတိ - ဆြမ္း သကၤန္း ေက်ာင္း ေဆး ပစၥည္းေလးပါးစတဲ့ လွဴဖြယ္၀တၳဳ အစုစုနဲ႔ အလွဴခံပုဂၢိဳလ္တို႔ကုိ ေသေသခ်ာခ်ာ သပ္သပ္ရပ္ရပ္ မြန္မြန္ျမတ္ျမတ္ ရုိရုိေသေသနဲ႔ လွဴဒါန္းရမယ္။

(၃) ကာေလန ဒါနံ ေဒတိ - နံနက္ခ်ိန္ ေန႔လည္ခ်ိန္ ညေနခ်ိန္ ေႏြ မိုး ေဆာင္း စသည္ျဖင့္ အခ်ိန္ကာလအားေလွ်ာ္စြာ လုိအပ္သည္မ်ားကုိ လုိအပ္သလို လွဴဒါန္းရပါမယ္။

(၄) အႏုဂၢဟိတ စိေတၱန ဒါနံ ေဒတိ - မိမိလွဴဒါန္းလုိသည့္ အလွဴဖြယ္၀တၳဳပစၥည္း အေပၚ ၿငိကပ္ တြယ္တာမႈမရွိပဲ စြန္႔လြတ္လွဴဒါန္းရပါမယ္။ ျပန္ယူလုိစိတ္မရွိပဲ လွဴဒါန္းရပါမယ္။

(၅) အတၱာနဥၥ ပရဥၥ အႏုပါဟစၥံ ဒါနံ ေဒတိ  = အလွဴနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မိမိ သူတစ္ပါး မည္သူအားမွ် ဂုဏ္မပ်က္ျပားေအာင္ မထိပါးေစဘဲ လွဴဒါန္းရပါမယ္။

ျမတ္ဘုရားအလုိက် သူေတာ္ေကာင္းတုိ႔ ျပဳသမွ် ကုသလေတြရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ကေတာ့ -

သပၸဳရိသ ျမတ္ဒါန မွတ္ၾကပါေလ ငါးမ်ိဳးေပ --

(၁) သဒၶါဒါန ရုပ္ဆင္းလွ တြင္းပက်က္သေရ လက္လက္ေ၀။

ဘုရား တရား သံဃာ ရတနာျမတ္သံုးပါးနဲ႔ ကံ-ကံ၏အက်ိဳးကုိ ယံုၾကည္သျဖင့္ အလွဴကို ေပးလွဴေသာေၾကာင့္ ဘ၀မ်ားစြာ သံသရာ၌ က်င္လည္ရသည္ရွိေသာ္ ျမင့္ျမတ္တဲ့အမ်ိဳးမွာျဖစ္ၿပီး အသံုးအေဆာင္ေတြ မ်ားျပားကာ ပစၥည္းဥစၥာ ႂကြယ္ဝခ်မ္းသာမယ္။ လွပတင့္တယ္ ခ်စ္စဖြယ္ေသာ အဆင္းနဲ႔ျပည့္စံုမယ္။ အလြန္အဆင္းလွမယ္။ ႐ႈခ်င္ဖြယ္ ႏွစ္လုိဖြယ္ရွိမယ္။ စိတ္ၾကည္လင္ဖြယ္ ရွိမယ္။ တူမတူေအာင္ လြန္ကဲေသာ အဆင္းသဏၭာန္ႏွင့္လည္း ျပည့္စံုပါလိမ့္မယ္။

(၂) သကၠစၥမွာ ေျခြရံကာ ၾသဇာက်က္သေရ လက္လက္ေ၀။

႐ိုေသစြာ အလွဴကို ေပးလွဴေသာေၾကာင့္ ဘ၀မ်ားစြာ သံသရာ၌ က်င္လည္ရသည္ရွိေသာ္ ျမင့္ျမတ္တဲ့အမ်ိဳးမွာျဖစ္ၿပီး အသံုးအေဆာင္ေတြ မ်ားျပားကာ ပစၥည္းဥစၥာ ႂကြယ္ဝခ်မ္းသာမယ္။ အလွဴရွင္၏သား သမီး မယား ကြၽန္ အေစခံ အမႈလုပ္တို႔သည္လည္း စကားကို နာယူၾကမယ္။ စကား နားေထာင္မယ္။  ေျပာသမွ်ကုိ လြယ္လြယ္နဲ႔ သိနားလည္ၾကလိမ့္မယ္။ ဇနီး မယား သမီး သားနဲ႔ အလုပ္သမားေတြအေပၚ ၾသဇာေညာင္းပါလိမ့္မယ္။

(၃) ကာလဒါန လိုတိုင္းရ ျပည့္၀စံုေပ တင့္ၿဖိဳးေ၀။

ေလ်ာက္ပတ္ေသာအခါ၌ အခိ်န္ခါ အားေလ်ာ္စြာ အလွဴကို ေပးလွဴေသာေၾကာင့္ ဘ၀မ်ားစြာ သံသရာ၌ က်င္လည္ရသည္ရွိေသာ္ ျမင့္ျမတ္တဲ့အမ်ိဳးမွာျဖစ္ၿပီး အသံုးအေဆာင္ေတြ မ်ားျပားကာ ပစၥည္းဥစၥာ ႂကြယ္ဝခ်မ္းသာမယ္။ အခါအားေလ်ာ္စြာ ေရာက္လာကုန္ေသာ အက်ဳိးတို႔သည္ မ်ားျပားကုန္မယ္။ လုိခ်င္တဲ့အခ်ိန္ လုိခ်င္တာကိုတလုိ႔ တတိုင္းရ လုိတိုင္းရပါလိမ့္မယ္။ အလုိရွိတဲ့အရာ မွန္သမွ် လုိတိုင္းတလုိ႔ ရပါလိမ့္မယ္။

(၄) အႏုဂၢဟံ ဥဠာရံ သံုးရန္မေသြ စိတ္ညြတ္ေပ။

လွဴဒါန္းအပ္ေသာ လွဴဖြယ္ဝတၳဳ၌ မကပ္ၿငိေသာ စိတ္ရွိသည္ျဖစ္၍ အလွဴကို ေပးလွဴေသာေၾကာင့္ ဘ၀မ်ားစြာ သံသရာ၌ က်င္လည္ရသည္ရွိေသာ္ ျမင့္ျမတ္တဲ့အမ်ိဳးမွာျဖစ္ၿပီး အသံုးအေဆာင္ေတြ မ်ားျပားကာ ပစၥည္းဥစၥာ ႂကြယ္ဝခ်မ္းသာမယ္။ ျမတ္ကုန္ေသာ ကာမဂုဏ္ငါးပါးတို႔၌ သံုးေဆာင္ခံစားခ်င္စိတ္ရွိပါလိမ့္မယ္။ မိမိပိုင္ဆုိင္သမွ် အရာ၀တၳဳ ပစၥည္းဥစၥာမ်ားကုိ သံုးေဆာင္ခံစားခ်င္စိတ္ရွိပါလိမ့္မယ္။

(၅) အႏုပဟစၥ ျမတ္ဒါန တြင္းပရန္ေတြ ရွင္းရွင္းေပ။

မိမိသူတစ္ပါး ႏွစ္ဦးသားကုိ မထိပါးေစပဲ ဂုဏ္တုဂုဏ္ၿပိဳင္မျပဳမူ၍ အလွဴကို ေပးလွဴေသာေၾကာင့္ ဘ၀မ်ားစြာ သံသရာ၌ က်င္လည္ရသည္ရွိေသာ္ ျမင့္ျမတ္တဲ့အမ်ိဳးမွာျဖစ္ၿပီး အသံုးအေဆာင္ေတြ မ်ားျပားကာ ပစၥည္းဥစၥာ ႂကြယ္ဝခ်မ္းသာမယ္။ ထိုအလွဴရွင္အား မီးေၾကာင့္ျဖစ္ေစ ေရေၾကာင့္ျဖစ္ေစ မင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေစ ခိုးသူေၾကာင့္ျဖစ္ေစ မခ်စ္မႏွစ္သက္အပ္ေသာ အေမြခံဆိုးတို႔ေၾကာင့္ျဖစ္ေစ မည္သည့္ အေၾကာင္းေၾကာင့္မွ် စည္းစိမ္ဥစၥာတို႔ ပ်က္စီးျခင္း မျဖစ္ႏိုင္ေပ။ ပိုင္ဆုိင္သမွ် ပစၥည္းဥစၥာမ်ား ရန္သူမ်ိဳး ငါးပါးေၾကာင့္ ပ်က္စီးဆံုးရွဳံးမႈ မျဖစ္ႏိုင္ေပ။

အဲ့ဒါေၾကာင့္ ...

ျပဳသမွ် ကုသိုလ္ေကာင္းမႈမ်ား ၿပဳၿပီးတိုင္း သဲထဲေရသြန္ မျဖစ္ရေလေအာင္ သတိေဆာင္၍ ျမတ္ဘုရားအလုိက် သူေတာ္ေကာင္းတုိ႔ ကုသိုလ္ဒါန ျပဳလုပ္ပံု ျပဳလုပ္နည္းႏွင့္ အက်ိဳးတရားမ်ားကုိ နားလည္သိလ်က္ စိတ္သဒၶါ ရႊင္လန္း နိဗၺာန္မွန္းကာ လွဴဒါန္းႏိုင္သူ ျဖစ္ႏိုင္ၾကပါေစ။

မ်ိဳးခ်စ္ျမန္မာ(မူႀကိဳ)

20.5.2015