သပၸဳရိသ ဒါန

မိမိတို႔ လွဴဒါန္းခဲ႔ေသာ အလွဴဒါနသည္ သူေတာ္ေကာင္းတို႔ လွဴဒါန္းေသာ အလွဴဒါန၊ ပါရမီေျမာက္ေသာဒါန ျဖစ္ေနသည္ဆိုသည္ကို ျပန္လည္သံုးသပ္ ဆင္ျခင္ႏိုင္ေစရန္ အနည္းငယ္ တင္ျပလိုပါသည္။ သူေတာ္ေကာင္းတို႔ လွဴဒါန္းေသာ ဒါနကို  သပၸဳရိသဒါနဟု ေခၚဆိုေပသည္။

၁။ သဒၶါယေဒတိ

ရတနာသံုးပါး၊ ကံကံ၏အက်ိဳးတရားတို႔ကို ယံုၾကည္ေသာ သဒၶါတရားျဖင့္ ေပးလွဴျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ မွန္ေပသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ ရတနာသံုးပါးႏွင့္ ကံကံ၏အက်ိဳးတရားကို ပညာဉာဏ္ျဖင့္ ဆင္ျခင္ လွဴဒါန္းျခင္းျဖစ္ေပသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အလွဴရွင္မ်ိဳးမ်ိဳးတို႔အား ကိုယ္စိတ္ႏွစ္ပါး ၾကည္လင္ရႊင္ျပ ၀မ္းေျမာက္ၾကည္ႏူး ပီတိအထူးျဖင့္ နိဗၺာန္သို႔ဦးတည္၍ သဒၶါပညာ ေရွ႔သြားျပဳကာ လွဴဒါန္းေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ပင္ သဒၶါယေဒတိႏွင့္ ျပည့္စံုသည္လည္း ျဖစ္ေပသည္။

၂။ သကၠစၥဒါနံေဒတိ

အလွဴခံပုဂၢိဳလ္ကို ႐ို႐ိုေသေသ ျမတ္ျမတ္ႏိုးႏိုး တုပ္၀ပ္က်ိဳးႏြံလ်က္ လွဴဖြယ္အစုစုတို႔ကိုလည္း ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ျပဳျပင္စီမံ၍ ေလးေလးစားစား ေပးလွဴသည့္ ဒါနမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ဤအခ်က္သည္လည္း ျပည့္စံုသည္သာ။ အလွဴတစ္ခု စတင္လွဴဒါန္းရန္ စိတ္ရည္သန္ၿပီးခ်ိန္ကတည္းက အလွဴအတြက္ အေကာင္းမြန္ဆံုး ျဖစ္ေအာင္ ေလးစားစြာ ေဆာင္ရြက္ခဲ႔ၾကေပသည္။ အလွဴခံအမ်ိဳးမ်ိဳးကိုလည္း ေနရာအလိုက္ အဆင့္အလိုက္ ခြဲျခားသတ္မွတ္ျခင္းမရွိပဲ ႐ိုေသစြာ လွဴဒါန္းခဲ႔ၾကခ်ည္းသာ ျဖစ္သည္။ မိမိသည္ ႐ို႐ိုေသေသ လွဴဒါန္းျခင္း ေကာင္းမြန္စြာ လွဴဒါန္းျခင္း ေလးစားစြာလွဴဒါန္းျခင္းစေသာ သတၱိမ်ားသည္ ကာယကံေျမာက္ ျပဳလုပ္ကိန္း၀ပ္ခဲ႔သည္ျဖစ္၍ သံသရာတြင္လည္း ထို႔နည္းတူ သတၱိမ်ား ျပန္လည္အက်ိဳးေပးမည္မွာ သာမာန္အေတြးျဖင့္ သိႏိုင္သည္မွာ ဧကန္ျဖစ္သည္။

၃။ ကာေလနဒါနံေဒတိ

အခါအားေလ်ာ္စြာ ေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္းမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ကာေလနဒါန၌ အက်ယ္ခ်ဲ႕လွ်င္ အမ်ိဳးစားခြဲ၍ ေရးႏိုင္ေသာ္လည္း ဤေနရာတြင္ ဆင္းရဲေခါင္းပါးေသာ ေနရာ၌ အစားအေသာက္လွဴဒါန္းျခင္း၊ နာမက်န္းျဖစ္သူမ်ားအား ေဆး၀ါးမ်ား ေထာက္ပံ့ျခင္းစေသာ လိုအပ္ေသာေနရာေတြမွာ လိုအပ္သလိုလွဴဒါန္းရန္သာ အခရာ ျဖစ္သည္။ အျခအေန အခ်ိန္ကာလေပၚမူတည္၍ လွဴဒါန္းျခင္းျဖစ္သည္။ ယခုလက္ရွိ ခ်မ္းသာေသာ္လည္း ဆင္းရဲစြာ စားေသာက္ေနရျခင္း၊ ေငြခ်မ္းသာေသာ္လည္း ဆင္းရဲစြာေနထိုင္ရျခင္းမ်ိဳးသည္ ကာေလနဒါန ခ်ိဳ႕တဲ႔ျခင္းျဖစ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လူငယ္မ်ားအေနႏွင့္ကား အလိုအပ္ဆံုးေသာ ေနရာမ်ားကို ပညာဉာဏ္ျဖင့္ ဆင္ျခင္ လွဴဒါန္းသည္ျဖစ္သည့္အတြက္ ကာေလနဒါနလည္း ေျမာက္ေပသည္။ ဘုရားတည္ ေက်ာင္းေဆာက္ရန္သာ ရည္သန္ခဲ႔ၾကသည္မဟုတ္ပဲ လိုအပ္ေသာေနရာမ်ားအား ႀကိဳးစားပန္းစား အားထုတ္လွဴဒါန္းခဲ႔ၾကခ်ည္းသာ ျဖစ္ပါသည္။

၄။ အနဂၢဟိတ စိေတၱာဒါနံ ေဒတိ

လွဴဖြယ္၀တၳဳပစၥည္းအေပၚ တြယ္တာငဲ႔ညွာမႈမရွိ၊ မစြန္းျငိဘဲ လြတ္လြတ္ကၽြတ္ကၽြတ္ ေပးကမ္းလွဴဒါန္းသည့္ ဒါနမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ဤဒါနမ်ိဳးသည္ သိမ္႔ေမြ႔နက္နဲေပသည္။ ဤအမႈမ်ိဳးကိုလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ လူငယ္မ်ား ျပဳႏိုင္ခဲ႔ေပသည္။ အေၾကာင္းမူကား ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ သူတစ္ပါးႏွင့္ ၿပိဳင္ဆိုင္လိုေသာ၊ အႏိုင္ယူလိုေသာ၊ အခ်ီးမြမ္းခံလိုေသာ၊ အလွဴရွင္အျဖစ္ ၾကြား၀ါလိုေသာ၊ သံသရာတစ္ေလွ်ာက္တြင္ ဘ၀စည္းစိမ္ကို ရယူလိုေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားျဖင့္ အကုသိုလ္၊ တဏွာ၊ ရာဂ၊ မာန တရားဆိုးမ်ားကို ပယ္သတ္၍ လွဴဒါန္းျခင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ အမွန္တကယ္လိုအပ္ေသာ ေနရာမ်ားတြင္ အားလံုးအေပၚ ငါစြဲကင္း၍ ေမတၱာ၊ ကရုဏာ၊ မုဒိတာတို႔ အရင္းခံ၍သာ လွဴဒါန္းျခင္းျဖစ္သည္။ အမ်ားအက်ိဳးစီးပြားကို အမွန္တကယ္လိုလားေသာ ဆႏၵအမွန္ျဖစ္သည္ကို သစၥာျဖင့္ ျပရဲေလာက္ေအာင္ ခိုင္မာေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ယခုလို ေရးသားျခင္းမွာလည္း ၾကြား၀ါလိုျခင္းမဟုတ္၊ ေျမွာက္ပင့္လိုျခင္းမဟုတ္ပဲ မိမိတို႔လွဴဒါန္းခဲ႔ေသာ အရာသည္ အမွန္ပင္ ဤသို႔ျဖစ္သည္ဆိုတာကို ေထာက္ျပ ေျပာျပ႐ံုအဆင့္သာ ျဖစ္ပါသည္။ ဆင္ျခင္ စဥ္းစားလွ်င္ ေတြ႔ျမင္ႏိုင္ေပမည္။ အမွန္ပင္ မိမိအက်ိဳးကို မဦးတည္ျခင္း၊ အမ်ားအက်ိဳးကို ဦးတည္ျခင္း၊ နိဗၺာန္ကို ဦးတည္ျခင္းျဖစ္၍လည္း ပါရမီေျမာက္သည္မွာ ေသခ်ာလွေပသည္။ ပါရမီျဖည့္က်င့္ေသာသူသည္သာလွ်င္ လူေတာ္လူေကာင္း သူေတာ္ေကာင္းျဖစ္ရန္ ျဖည့္က်င့္ရာ က်ေပသည္။ ဤသည္ပင္လွ်င္ ၀ိပႆနာတရားအားထုတ္သည့္နည္းတူ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း အေထာက္အပံ့့ျဖစ္ေနပါသည္။

၅။ အတၱာနဥၥ ပရဥၥ အႏုပဟစၥ ဒါနံ ေဒတိ

မိမိကိုယ္ကိုလည္း မထိခိုက္ေစ၊ မိမိဂုဏ္ကိုလည္း မထိခိုက္ေစ၊ သူတစ္ပါးဂုဏ္ရည္ကိုလည္း မထိခိုက္ေစဘဲႏွင့္ လွဴဒါန္းျခင္းျဖစ္သည္။ ဤဒါနမ်ိဳးျဖစ္ရန္အတြက္ လွဴသည့္အခါတြင္ မိမိကိုယ္ကို ဘ၀င္ျမင့္ျခင္း၊ သူတစ္ပါးကိုယ္ ႏွိပ္ခ်ျခင္းမ်ားကို အလ်ဥ္းေရွာင္ၾကဥ္ခဲ႔ပါသည္။ ဥပမာအေနျဖင့္ လွဴဒါန္းၾကေသာ အဖြဲ႔အုပ္စုမ်ားစြာ ရွိေသာ္လည္း သူတို႔အလွဴသည္ ဘာေျပာပေလာက္ပါ့၊ တို႔မ်ားျဖင့္ သူတို႔ထက္သာပါ့ စသည္ျဖင့္ သူတစ္ပါးအား ႏိွပ္ခ်ေျပာဆိုျခင္းမ်ား၊ ႀကံစည္ျခင္းမ်ား ေရွာင္ၾကဥ္ခဲ႔ျခင္းျဖစ္၍ ထိုဒါနႏွင့္ ျပည္စံုသည္သာျဖစ္ပါသည္။ မိမိတို႔ လွဴဒါန္းေသာ အလွဴသည္ အမ်ားေကာင္းက်ိဳးႏွင့္ နိဗၺာန္သို႔ဦးတည္လွဴဒါန္းသည္ဟု အထက္ပါ ေဖာ္ျပခ်က္ကို ၾကည့္ယံုမွ်ျဖင့္ မည္သည္ဂုဏ္ကိုမွ မထိခိုက္စြာ လွဴဒါန္းခဲ႔သည္မွာ ေသခ်ာပါသည္။

ယခုလို ျပဳလုပ္ခဲ႔ေသာဒါနမ်ားသည္ သပၸဳရိသဒါနေခၚ သူေတာ္ေကာင္းတို႔ျပဳလုပ္ေသာဒါန (တစ္နည္း) ပါရမီထိုက္ေသာဒါန ျဖစ္သည္ကို ပါ၀င္လွဴဒါန္းၾကေသာ ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမအားလံုး ဆင္ျခင္ႏွလံုးသြင္းတတ္ေစရန္ ႏွင့္ လွဴဒါန္းခဲ႔ေသာ မွတ္တမ္းမ်ားကိုပါ ၾကည့္ရႈ၍ သဒၶါတရားပြားမ်ားကာ သာဓုအႏုေမာဒနာ ေခၚဆိုႏိုင္ၾကေစရန္ ရည္သန္ေရးသားလိုက္ပါသည္။ ေနာက္ေနာက္ လမ်ားစြာတြင္လည္း ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမမ်ား တက္ညီလက္ညီျဖင့္ လက္တြဲကာ အမွန္တကယ္ လိုအပ္လွ်က္ရွိေသာ ေနရာမ်ားအား ဆက္လက္ပါ၀င္လွဴဒါန္းသြားၾကပါရန္ ေမတၱာေရွ႔ထား၍ တိုက္တြန္းေရးသားအပ္ပါသည္။ စာဖတ္႐ႈသူအားလံုး ကိုယ္စိတ္ႏွျဖာ ရႊင္လန္း ခ်မ္းေျမ႕ပါေစ။

အေမာင္(ေရနံ႔သာ)