အလင္းတစ္လက္ျဖင့္ ေႏြးေစခ်င္

လူတိုင္းမွာ အလင္းေရာင္ဆိုတာ ကိုယ္စီရွိတတ္ၾကေပမယ့္ တစ္ခ်ိဳ႕တစ္ခ်ိဳ႕ေသာ ဘ၀ေတြမွာေတာ့ျဖင့္ ကံဇာတ္ဆရာ၏ လွည့္ကြက္မ်ားေအာက္မွာ ဘ၀ေတြ ခါးသီးလွစြာ ဘ၀အေမွာင္က် ေနၾကပါတယ္။ ပန္းကေလးေတြလွသလို လူ႔ဘ၀သည္လည္း လွပါတယ္။ ပန္းကေလးေတြေမႊးသလို လူ႔ဘ၀သည္လည္း ေမႊးပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေတြမွာေတာ့ မလွခင္ မေမႊးခင္မွာပဲ အက်ည္းတန္စြာ ဘ၀ကို ႐ုန္းကန္ေနၾကရတယ္။ မေမႊးခင္ မလွခင္မွာပဲ ေၾကြက်ရရွာတယ္။ ဒီတရားေတြ အားလံုးဟာ ဘ၀ဖန္တီးရွင္ ကံတရားအတိုင္း လည္ပတ္ေနၾကရေသာ္ျငားလည္း လက္ရွိ ေမွာင္မိုက္ေနေသာ ဘ၀ေလးေတြကို ကိုယ္စြမ္းအားရွိေသာ အလင္းဓါတ္ေတြ ေပးစြမ္းသင့္လွပါတယ္။ ေမတၱာလက္မ်ားျဖင့္ ကရုဏာလက္မ်ားျဖင့္ ေႏြးေထြးစြာ ေဖးကူသင့္လွပါတယ္။ ဒီလို ေမတၱာ၊ ကရုဏာတရားေတြနဲ႔အတူ အနာဂတ္အတြက္ တပိုင္တႏိုင္ ကူညီေဖးမသူမ်ားမွာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရးေက်ာင္းမ်ား၊ ပရဟိတေက်ာင္းမ်ား၊ မိဘမဲ႔ေဂဟာမ်ားပင္ ျဖစ္ပါတယ္။

ဘ၀ဒဏ္႐ိုက္ခ်က္၏ ခံစားရသူမ်ား အဆင္မေျပမႈမ်ားကို ကူညီေစာင့္ေရွာက္ကာ အနာဂတ္ႏိုင္ငံေတာ္ အနာဂတ္ သာသနာအတြက္ ကိုယ္စီတာ၀န္ယူကာ ေဆာင္ရြက္ၾကေသာ ေစတနာရွင္စြမ္းေဆာင္သူမ်ားကိုလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ အေနနဲ႔ ၀ိုင္း၀န္းကူညီရမည္မွာ ဘ၀ကေပးေသာ တာ၀န္ပင္ျဖစ္ပါတယ္။ ဘ၀လွ်ပ္စစ္မီး ထိန္ထိန္ျငီးစြာ ေအးခ်မ္းစြာေနရေသာ ကေလးငယ္မ်ားအတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ဖေယာင္းတိုင္မွ်ေသာ အလင္းဟာ အဖိုးမတန္ႏုိင္ေပမယ့္ ဘ၀ကံဆင္းရဲရွာတဲ႔ ဘုန္းေတာ္ၾကီးသင္ ပညာေရးေက်ာင္းေတြ မိဘမဲ႔ေဂဟာမွ ကေလးလူငယ္ေလးမ်ားအတြက္ေတာ့ အဖိုးမျဖတ္ႏိုင္ေသာ အလင္းတန္းသဖြယ္ ျဖစ္ႏိုင္မယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။ ကိုယ့္မွာရွိတဲ႔ အလင္းေတြကိုသာ သူတို႔ေလး ေတြဆီ ျဖန္႔ေ၀ေပးႏိုင္ဖို႔က အဓိကပါပဲ။

ဘာသာေရးအသိအလင္းေတြ၊ ေခတ္ပညာအလင္းေတြ၊ အေထြေထြဗဟုသုတ အလင္းေတြ စြမ္းအားရွိသေရြ႕ ေပးစြမ္းသင့္ပါတယ္။ ဒီလုိေပးစြမ္းႏိုင္ဖို႔အတြက္ သူတို႔ေလးေတြရဲ႕ ပင္ကိုယ္သေဘာ သဘာ၀ကိုလည္း သိထားသင့္ပါတယ္။ ကေလးငယ္အားလံုး၊ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားအားလံုးမွာ စြမ္းရည္(၇)မ်ိဳး ကိုယ္စီ ရိွေနၾကတယ္လို႔ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္မွ သိမႈဖြံ႔ျဖိဳးမႈႏွင့္ ကေလးသူငယ္ဖြံ႔ျဖိဳးမႈဆိုင္ရာ စိတ္ပညာရွင္ ဟာ၀ါဒ္ဂါဒ္နာ Howard Gardner က ေလ႔လာ ေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားေပၚတြင္ အျချပဳထားတင္ျပထားသည္ကို မွတ္သားရပါတယ္။ (၇)မ်ိဳးလံုး ရွိသည့္ထဲက တစ္မ်ိဳးမ်ိဳး၊ သို႔မဟုတ္ တစ္မ်ိဳးထက္ပို၍ ပိုမိုထက္ျမက္ ထူးခၽြန္ေနတတ္ၾကပါတယ္။ အခ်ိဳ႕မွာ စြမ္းရည္ဆိုင္ရာ အားနည္းခ်က္မ်ား ရွိေနတတ္ၿပီး ျပဳျပင္မရႏိုင္ဘူးလို႔ ယူဆၾကေပမယ့္ အားေပးျခင္း၊ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေပးျခင္းႏွင့္ ေလ႔က်င့္သင္ၾကားျခင္းမ်ားျဖင့္ လူတိုင္းပင္ စြမ္းရည္အမ်ိဳးမ်ိဳး ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ရန္ အလားအလာရွိေၾကာင္း ဂါဒ္နာမွ အၾကံျပဳထားပါတယ္။

စြမ္းရည္ေတြဟာလည္း အခ်င္းခ်င္းအျပန္အလွန္ ဆက္ႏြယ္လွ်က္ ရွိေနပါတယ္။ လူတိုင္း ေမြးရာပါ ဗီဇသဘာ၀နဲ႔ ကြဲျပားျခားနားေသာ ဉာဏ္ရည္၊ စြမ္းရည္မ်ား၏ သေဘာသဘာ၀ကို သိရွိနားလည္ေစရန္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားမွာ အဓိကအားျဖင့္ ေလ႔က်င့္သင္ၾကားတဲ႔

(၁) ယုတၱိေဗဒ-သခ်ာၤစြမ္းရည္ (logical-mathematical) ႏွင့္

(၂) ဘာသာစြမ္းရည္ (Linguistic) အျပင္

(၃) ေတးဂီတစြမ္းရည္ (Musical)

(၄) ပံုေဖာ္မႈစြမ္းရည္ (Spatial)

(၅) ကာယလႈပ္ရွားမႈစြမ္းရည္ (Bodily kinaesthetic)

(၆) လူမႈေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးစြမ္းရည္ (Interpersonal)

(၇) မိမိကိုယ္ကို ျပန္လည္ဆင္ျခင္ ေတြးေတာႏိုင္မႈစြမ္းရည္ (Intrapersonal)

(၈) သေဘာသဘာ၀တရားကို ခ်စ္ျမတ္ႏိုးခံစားတတ္မႈစြမ္းရည္ (Naturalistic)

(၉) ျပန္လွန္ေတြးေတာစဥ္းစားႏိုင္မႈႏွင့္ ဒႆနိကေဗဒစြမ္းရည္ (Existentialist) တို႔ကိုလည္း ထည့္သြင္းသင္ၾကားလွ်က္ရွိပါတယ္။

ဒီစြမ္းရည္ေတြကို ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ တစ္ေန႔တာ စာသင္ခ်ိန္ေတြမွာ ေလ႔က်င့္သင္ၾကားေပးႏိုင္ဖို႔ အေရးႀကီးလွပါတယ္။ ဒီစြမ္းရည္ေတြ ဖြံ႔ျဖိဳးလာသည္ႏွင့္အမွ် မိမိရဲ႕ အနာဂတ္လမ္းကို ထိုကေလးငယ္ေလးမ်ား လြယ္ကြယ္စြာ ေရြးခ်ယ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုစြမ္းရည္ေတြ ျမင့္မားလာေစဖို႔ ဘုန္းေတာ္ၾကီးသင္ပညာေရးေက်ာင္းမွလည္း ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္အတူ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါတယ္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းပညာသင္ၾကားေရးလုပ္ငန္း၏ရည္႐ြယ္ခ်က္မ်ားမွာ

၁။ ဆင္းရဲခ်မ္းသာမေ႐ြး အေရး အဖတ္ အတြက္ အေျခခံပညာႏွင့္ ေခတ္ပညာတတ္ေျမာက္ေစရန္။

၂။ ပညာသင္ၾကားရာ၌ စရိတ္သက္သာၿပီး လြယ္ကူမႈရွိေစရန္။

၃။ ကိုယ့္က်င့္တရားေကာင္းမြန္ၿပီး အမ်ားအက်ိဳး ႏိုင္ငံအက်ိဳး သယ္ပိုးလိုသည့္သားေကာင္း သမီးေကာင္းမ်ား ျဖစ္လာေစရန္။

၄။ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈဓေလ႔ထံုးစံတို႔ကို သိရွိနားလည္၍ ျမတ္ႏိုးစြာ လိုက္နာခံယူတတ္ေစရန္။

၅။ ဗုဒၶဘာသာ သာသနာေတာ္ဆိုင္ရာ အဆံုးအမမ်ားကို ၾကားနာမွတ္သား သိရွိလိုက္နာၿပီး အနာဂတ္သာသနာကို တာ၀န္ ယူၾကမည့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေကာင္းမ်ား ျဖစ္ေစရန္။

၆။ အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္ေစရန္။ တို႔ျဖစ္ပါတယ္။

ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးမ်ား၏ ေမတၱာတရားႀကီးမားမႈႏွင့္ အနာဂတ္အတြက္ ေမွ်ာ္မွန္းမႈကို ဉာဏ္မွီသမွ် တင္ျပလိုပါတယ္။ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးမ်ား၏ ေမတၱာတရားကို ကၽြန္ေတာ္မည္သို႔မွ် မမွီႏိုင္သလို အနာဂတ္အတြက္ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ကိုလည္း ကၽြန္ေတာ္ဉာဏ္ျဖင့္ ဘယ္လိုမွ မမွန္းဆႏိုင္ပါ။ ယခုတင္ျပသည္မွာလည္း ကၽြန္ေတာ္လက္ရွိ ဉာဏ္စြမ္းရွိသမွ်ေသာ ႏြားေျခအိုင္မွ ေရဗြက္မွ်သာျဖစ္ပါတယ္။ ဘ၀ဆိုတဲ႔ ဇာတိကို ရလာလွ်င္ ဒုကၡဆိုေသာ ဆင္းရဲျခင္းကုိ ရလာတာအမွန္ပါပဲ။ သို႔ေပမယ့္ ေလာကီပညတ္ခ်က္အရ အမ်ိဳးဇာတ္ ေငြေၾကးဥစၥာ စသျဖင့္ မျပည့္စံုေသာ မိသားစုမွာ ၾကီးျပင္းလာသူေတြကို ဘ၀ကံဆိုးတယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ဒီလို ဆင္းရဲသူေတြအဖို႔ ေခတ္ပညာအစရွိေသာ ပညာရပ္ေတြမွာ လြယ္ကူအဆင္ေျပစြာ တက္ေရာက္သင္ၾကားႏိုင္ဖို႔ဆိုသည္မွာ အင္မတန္မွပင္ ခက္ခဲလွပါတယ္။ တံငါနားနီး တံငါဆိုတာ မျဖစ္တန္ေကာင္းပါဘူး။ သို႔အတြက္  ဆင္းရဲခ်မ္းသာမေ႐ြး အေရး အဖတ္အတြက္ အေျခခံပညာႏွင့္ ေခတ္ပညာတတ္ေျမာက္ေစရန္ဆိုေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ပါရွိေနတာပါ။

ဒီရည္ရြယ္ခ်က္ကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ တသားတည္းျဖစ္ေသာ ေမတၱာတရား ကရုဏာတရားကို ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။ အေျခခံ ပညာႏွင့္ ေခတ္ပညာတတ္ေျမာက္ရန္သင္ၾကားေပးမႈဟာလည္း ယုတၱိေဗဒ-သခ်ာၤစြမ္းရည္ (logical-mathematical) ႏွင့္ ဘာသာစြမ္းရည္ (Linguistic)ကို ျမွင့္တင္ေပးရာေရာက္တာပါပဲ။ ဘာသာစြမ္းရည္ဆိုရာမွာ ဘာသာစကားေတြ၊ အႏုပညာ၊ စကားေျပာ၊ အေရး၊ အဖတ္ႏွင့္ နားေထာင္ႏိုင္ျခင္း စြမ္းရည္ေတြက အဓိက အခ်က္ေတြပါပဲ။ ကိုယ့္က်င့္တရား ေကာင္းမြန္ ၿပီး အမ်ားအက်ိဳး ႏိုင္ငံအက်ိဳး သယ္ပိုးလိုသည့္သားေကာင္း သမီးေကာင္းမ်ား ျဖစ္လာေစရန္ဆိုတဲ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ အင္မတန္မွကို ေလးနက္ေကာင္းမြန္ေသာ အခ်က္ပါ။ ကိုယ္ကိုတိုင္ စြမ္းႏိုင္ၿပီးေတာ့ သူတစ္ပါးအက်ိဳး ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ဆိုတာ ကိုယ္ကိုတိုင္ သီလတရား ကိုယ္က်င့္တရား ေကာင္းဖို႔လိုပါတယ္။

ဒီလို စိတ္ဓါတ္ေကာင္းေတြ စြမ္းရည္ေကာင္းေတြ ျဖစ္လာေအာင္ ဗုဒၶအဆံုးမေတြနဲ႔ အညီ သြန္သင္ဆံုးမ ေပးေနတာဟာ အင္မတန္မွကို ပီတိျဖစ္စရာ တစ္ခုပါပဲ။ ဒီလို သင္ၾကား ေလ႔က်င့္ပ်ိဳးေထာင္ျခင္းအားျဖင့္ လူမႈေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရး စြမ္းရည္(Interpersonal) မိမိကိုယ္ကို ျပန္လည္ဆင္ျခင္ ေတြးေတာႏိုင္မႈစြမ္းရည္ (Intrapersonal)ေတြကို ျမွင့္တင္ေပးတာ ထက္ပိုပါဦးမယ္။ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈဓေလ႔ထံုးစံတို႔ကို သိရွိနားလည္၍ ျမတ္ႏိုးစြာ လိုက္နာခံယူတတ္ေစရန္ဆိုတဲ႔ ေနရာမွာ ယဥ္ေက်းမႈ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ဗုဒၶတရား၏ အဆံုးအမမ်ားႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ေပါက္ဖြားလာတာပါ။ ထို႔ျပင္ ပန္းဆယ္မ်ိဳး အစရွိေသာ အႏုပညာ လက္ရာေတြကလည္း ကမၻာမွာ ေလးစားစရာ ဂုဏ္အင္ေလးေတြပါ။ ဒီလို ယဥ္ေက်းမႈကို ခ်စ္ျမတ္ႏိုးတတ္မွ ႏိုင္ငံႏွင့္လူမ်ိဳးကိုလည္း ခ်စ္ျမတ္ႏိုးတတ္ပါလိမ့္မယ္။

ဒီလို ေလ႔က်င့္ပ်ိဳးေထာင္ျခင္းအားျဖင့္ ေတးဂီတစြမ္းရည္(Musical)၊ ပံုေဖာ္မႈစြမ္းရည္(Spatial)၊ ကာယလႈပ္ရွားမႈစြမ္းရည္ (Bodily kinaesthetic)ေတြနဲ႔ ျမင့္မားလာမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ သာသနာေတာ္ဆိုင္ရာ အဆံုးအမမ်ားကို ၾကားနာ မွတ္သား သိရွိလိုက္နာၿပီး အနာဂတ္သာသနာကို တာ၀န္ယူၾကမည့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေကာင္းမ်ား ျဖစ္ေစရန္ဆိုတဲ႔ ရည္ရြယ္ ခ်က္မွာ ၾကီးမားက်ယ္ျပန္႔လြန္းပါတယ္။ အနည္းငယ္ ေဖာ္ျပရလွ်င္ ဗုဒၶအဆံုးအမမ်ားလိုက္နာျခင္းဟာ နားလည္မႈ စြမ္းရည္ကို အားေကာင္းလာေအာင္ က်င့္ၾကံေနတာပါ။ မိဘနဲ႔ သားသမီးၾကား၊ ေဆြမ်ိဳးမိတ္ေဆြၾကား၊ ဆရာႏွင့္တပည့္ၾကား၊ လင္ႏွင့္မယား စတဲ႔ သူ႔အပိုင္းလိုက္တိုင္းမွာ နားလည္မႈစြမ္းအားရွိမွ ေနရာတိုင္း အဆင္ေျပႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလို နားလည္ႏိုင္ ေအာင္ ဗုဒၶတရားေတာ္ေတြကို ႏွလံုးသြင္းပါမွ နားလည္မႈစြမ္းအားေကာင္းႏိုင္ပါတယ္။

ဆရာေကာင္းကို ဆည္းကပ္ပါမွ နားလည္မႈစြမ္းအား တိုးႏိုင္ပါတယ္။ ကိုယ္တိုင္က်င့္ၾကံပါမွ နားလည္မႈစြမ္းအား တိုးႏိုင္ပါတယ္။ နားလည္မႈ စြမ္းအားတိုးတက္လာမွ အနာဂတ္သာသနာေတာ္ကို တာ၀န္ယူလိုေသာ တာ၀န္ယူရဲေသာ သားေကာင္းသမီးေကာင္း ျဖစ္လာႏိုင္မွာပါ။ ဒါမွလည္း အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္လိုေသာ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္ေသာ သားေကာင္းမ်ား ျဖစ္လာမွာပါ။ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္မွ သိမႈဖြံ႔ျဖိဳးမႈႏွင့္ ကေလးသူငယ္ဖြံ႔ျဖိဳးမႈဆိုင္ရာ စိတ္ပညာရွင္ ဟာ၀ါဒ္ဂါဒ္နာ Howard Gardner ၏ ေလ႔လာေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားထက္ သာလြန္လွေသာ ဗုဒၶတရားေတာ္မ်ားကို အျခခံကာ ျပဳစု၊ ပ်ိဳးေထာင္၊ ေလက်င့္သင္ၾကားလ်က္ရွိေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ပညာေရးေက်ာင္းမ်ား၊ ပရဟိတေက်ာင္း မ်ား၊ မိဘမဲ႔ကေလးေက်ာင္းမ်ားကို မိမိတို႔အေနျဖင့္ တတ္အားသေရြ႕ေထာက္ပံ့ကူညီရမည္မွာ တိုက္တြန္းစရာပင္ လိုမည္မထင္ပါေပ။

ဤစာကုိ အနည္းက်ဥ္းဖတ္႐ံုမွ်ျဖင့္ သိမည္ဟု ကၽြန္ေတာ္ ထင္မိပါတယ္။ ဒီလိုေက်ာင္းမ်ား ကိုယ္တိုင္ ထူေထာင္ႏိုင္လွ်င္ကား ပို၍ပင္ ေကာင္းပါတယ္။ ဖေယာင္းတိုင္အလင္းလည္း သူ႔အလင္းစြမ္းအား ရွိသေလာက္၊ ပိုးစုန္းၾကဳးဆိုလွ်င္လည္း သူ၏အလင္းစြမ္းအားရွိသေလာက္ ျဖန္႔ေ၀ဖို႔သာ အဓိကက်ပါတယ္။ ဤကဲ႔သို႔ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေပးေသာေက်ာင္းမ်ားစြာမွ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာလူငယ္မ်ားအသင္းအေနျဖင့္ တိုင္းရင္းသား ေပါင္းစံု ကေလးငယ္မ်ားကို အခမဲ့ ပညာသင္ၾကား ေပးလ်က္ရွိတဲ့ ပ်ဥ္းမပင္ အာယုဒီဃပရဟိတ ပ်ိဳးဥယ်ာဥ္စာသင္တိုက္၊ မဂၤလာဒံုၿမိဳ႕နယ္၊ ရန္ကုန္သို႔ (၁၇.၁၀.၂၀၀၉)ရက္ေန႔ ေန႔ခင္း (၁)နာရီတြင္ သြားေရာက္ကာ လွဴဒါန္းေထာက္ပံ့ခဲ႔ၾကပါတယ္။ ကေလးငယ္ (၁၁၀)ဦး အတြက္ ေက်ာင္းစိမ္း၀တ္စံု (၁)စံုစီ၊ ကိုရင္ငယ္ (၃၇)ပါးအတြက္ သကၤန္း(၁)စံုစီႏွင့္ ေက်ာင္းသံုးပစၥည္းမ်ား လွဴဒါန္းခဲ႔ၾကပါတယ္။ ထိုသို႔လွဴဒါန္းမႈတြင္ အလွဴပစၥည္းစာရင္း၊ က်သင့္ေငြႏွင့္တကြ မွတ္တမ္းဓါတ္ပံုမ်ားကို ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ သာဓုအႏုေမာဒနာ ေခၚဆိုႏိုင္ရန္အတြက္ အေသးစိတ္ ေဖာ္ျပအပ္ပါသည္။

သတၱ၀ါအေပါင္း ကိုယ္၏က်န္းမာျခင္း စိတ္၏ခ်မ္းသာျခင္းႏွင့္ ျပည့္စံုၾက၍ စိုးရိမ္ေသာကဗ်ာပါဒ ေၾကာင့္ၾကကင္းၾကပါေစ...

အေမာင္(ေရနံ႔သာ)