သာသနာ႔
အႏၱရာယ္ ဟူသည္ ဗုဒၶျမတ္စြာ ပရိနိဗၺာန္စံ၀င္ေတာ္မူၿပီး၍ ရက္ပိုင္းအတြင္း၌ ပင္
ေပၚေပါက္ခဲ႔သည္ ဆိုရေပမည္။
ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္၏
ပံ့သကူဒုကုဋ္ သကၤန္းကို ခံယူရရွိေသာ ဓုတင္ ဧတဒဂ္ဘြဲ႔ ရ “အရွင္မဟာကႆပ မေထရ္ျမတ္”သည္
ေနာက္ပါရဟန္း(၅၀၀)ျဖင့္“ပါ၀ါျပည္”မွ“ကုသိနာရံု”သို႔ ဗုဒၶျမတ္စြာ ဘုရားအား ဖူးေျမာ္ရန္
ၾကြေတာ္မူလာစဥ္လမ္းခရီးအလယ္ ၌ တကၠတြန္းတစ္ဦးထံမွ “ကုသိနာရံု၊မလႅာမင္း
အင္ၾကင္းဥယ်ာဥ္၀ယ္ ဗုဒၶဘုရားရွင္
ပရိနိဗၺာန္စံ၀င္ေတာ္မူသည္မွာ(၇)ရက္ၾကာၿပီျဖစ္ေၾကာင္း” သတင္းစကား ၾကားသိရ၍
ရဟန္းတစ္ခ်ိဳ႕ ယူႀကံဳးမရ ငိုေၾကြးၾကရာ၊ေတာထြက္ရဟန္းႀကီး“သုဘဒ္”မွ-
“ငါ့ရွင္တို႔ငိုယိုပူေဆြးျခင္းမျဖစ္ကုန္နွင့္၊ယခုငါတို႔လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေျပာဆိုေနထိုင္၍ခြင့္ရၾကၿပီ။ရဟန္းႀကီးေဂါတမရွိစဥ္အခါတုန္းကအမ်ိဳးမ်ိဳးခ်ဳပ္ခ်ယ္ခဲ႔ၾကရာယခုအခါဤပညတ္ခ်က္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈတို႔မရွိၿပီ
”ဟု ဆိုခဲ႔၏။
ထိုသို႔ေျပာဆိုခဲ႔ေသာေတာထြက္ရဟန္းႀကီးသုဘဒ္၏စကားသည္“အရွင္မဟာကႆပ
မေထရ္ျမတ္ႀကီး”၏ ဦးထိပ္ေပၚသို႔ မိုးႀကိဳးစက္က်သကဲ႕သို႔ ခံစားခဲ႔ရၿပီးေနာက္ “သာသနာ႔
အႏၱာရာယ္အစ”ဟု အရွင္မဟာကႆပမေထရ္ သိခဲ႔ရသည္။
ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ မေထရ္ျမတ္ႀကီးသည္..
(၁)
မသူေတာ္တရားမျပန္႔ပြားမီ။ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ မေထရ္ျမတ္ႀကီးသည္..
(၂) သူေတာ္ေကာင္းတရားမေပ်ာက္ပ်က္မီ။
(၃) အလႅဇၨီ အ၀ိနယ မထြန္းကားမီ။
(၄) လဇၨီ ၀ိနည္းတရားမပ်က္ျပားမီ။
(၅) အဓမၼ၀ါဒီတို႔ အင္အားမေကာင္းမီ
(၆) ဓမၼ၀ါဒီတို႔အားမနည္းမီ။ “သဂၤါယနာ”တင္မွျဖစ္မည္ဟု စိတ္အႀကံျဖစ္လ်က္ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ခဲ႔ရသည္။
မ်က္ေမွာက္ေခတ္
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား၏ အေျခအေနကိုအကဲခတ္ၾကည့္လွ်င္-ေထရ၀ါဒကို
လံုး၀ယံုၾကည္ လက္ခံေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားက အနည္းစု၊နတ္၊ ျဗဟၼာဏအယူအဆ နွင့္ေထရ၀ါဒကို
ေရာေထြးလွ်က္ လက္ခံယံုၾကည္ေနသူက အမ်ားစု ျဖစ္ေၾကာင္းေတြ႔ျမင္ႏိုင္သည္။
အိမ္တိုင္းလိုလိုနတ္စင္ရွိၾကသည္။
က်န္းမာေရးမေကာင္းလွ်င္ ေဆးဆရာႏွင့္ကုသသလိုနတ္နွင့္လည္း ကုသည္။ စီးပြားပ်က္လွ်င္ နတ္ေမးသည္။ေဗဒင္ေမးသည္။စီးပြားတက္လွ်င္နတ္မသည္။ဘိုးေတာ္မသည္။ယၾတာေကာင္းသည္
ဟု ဆိုၾက၏။
ႏွစ္စဥ္
တၿခိမ္႔ၿခိမ္႔ စည္စည္ကားကားသိုက္ၿမိဳက္စြာက်င္းပေနသည့္
“ေတာင္ျပဳန္းပြဲ”သည္လည္းေကာင္း၊
“ေရႊမ်က္မွန္ တ၀င္း၀င္းနွင့္ အိုက္တင္ေပးေနေသာ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ ျမတ္ႀကီး”သည္လည္းေကာင္း၊ “လည္ဂုတ္တို၊ ၾကာရြက္ေမွာက္၊ သံမိႈခ်က္ေဖာက္ရာဗလပြႏွင့္တည္ရွိေနေသာျမန္မာျပည္အႏွံ႔ရွိ"ဒဏိၡဏသာခါရုပ္ပြားမ်ား”သည္လည္းေကာင္း။
“ေရႊမ်က္မွန္ တ၀င္း၀င္းနွင့္ အိုက္တင္ေပးေနေသာ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ ျမတ္ႀကီး”သည္လည္းေကာင္း၊ “လည္ဂုတ္တို၊ ၾကာရြက္ေမွာက္၊ သံမိႈခ်က္ေဖာက္ရာဗလပြႏွင့္တည္ရွိေနေသာျမန္မာျပည္အႏွံ႔ရွိ"ဒဏိၡဏသာခါရုပ္ပြားမ်ား”သည္လည္းေကာင္း။
“တိရိစာၦန္ရုပ္”ကိုယ္စားျပဳသည့္
“ၿဂိဳလ္နကၡတ္တိုင္မ်ား”သည္ လည္းေကာင္း၊ အိမ္ေခါင္းရင္းတိုင္းတြင္ “အုန္းသီး” မလြတ္ကင္းျခင္းသည္လည္းေကာင္း၊
စသည္ စသည္ တို႔သည္ နတ္၊ဘိုးေတာ္၊ေဗဒင္၊ျဗဟၼဏ၀ါဒမ်ား တို႔ႏွင့္ ေရာေထြးယွက္တင္
ျဖစ္ေနျခင္း၏ျပယုဂ္မ်ားပင္ျဖစ္၏။
(က)ပုဂိၢဳလ္အမွား သာသနာ႔ အႏၱရာယ္မ်ား
ယခင္သာသနာေတာ္သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္သံဂၤါယနာအႀကိမ္ႀကိမ္တင္ရေလာက္ေအာင္
ေဖာက္ျပန္ယိုယြင္းခဲ႔ေသာ အဓမၼ၀ါဒနွင့္ အဓမၼ၀ါဒီမ်ားသည္ယေန႔အခ်ိန္အခါတြင္ပုဂၢိဳလ္အရေသာ္လည္းေကာင္း၊၀ိနည္းအရေသာ္လည္းေကာင္း၊
အက်င့္အရေသာ္လည္းေကာင္း၊ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားအေပၚဆန္႔က်င္မႈအရေသာ္လည္းေကာင္း၊
ထင္ထင္ရွားရွား က်ဴးလြန္မႈမ်ား ျပဳလာၾကသည္ကို ေတြ႔ေနရသည္။
ထင္ထင္ရွားရွား က်ဴးလြန္မႈမ်ား ျပဳလာၾကသည္ကို ေတြ႔ေနရသည္။
ပထမအႀကိမ္
သံဂၤါယနာမတင္မီက ေတာထြက္ “သုဘဒ္” ရဟန္းႀကီး၏ “ဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္စံမွ
ငါတို႔အခ်ဳပ္အေႏွာင္ကင္းၿပီး ေနခ်င္သလိုေနလို႔ရမည္”ဟူေသာအေတြးအေခၚမ်ိဳးျဖင့္ေနထိုင္ခ်င္သူမ်ားျပားလာသည္။ဒုတိယသံဂၤါယနာတင္ရျခင္းအေၾကာင္းရင္းျဖစ္သည့္“အဓမၼ၀တၳဳ(၁၀)မ်ိဳး”မွ“ေရႊ၊ေငြကိုင္တြယ္သံုးစြဲျခင္း”သာမကစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ေလာင္းကစားခ်ဲဒိုင္လုပ္ငန္းမ်ားကိုပါေဆာင္ရြက္ေနၾကေသာပုဂၢိဳလ္မ်ားရွိလာ
သည္။
သည္။
“၀ဇၨီတိုင္းသားရဟန္း”တို႔က“မြန္းလြဲေန
လက္တစ္သစ္”ေက်ာ္ၿပီးခ်ိန္ထိ အစာစားႏိုင္ရန္ တင္ျပသည္။ ယခုမူ ညေနစာကိုပါ
ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း လူေရွ႕၊သူေရွ႕ စားေသာက္ဆိုင္ထဲ ၀င္စားရဲလာၾကသည္။အာပတ္
အရအားျဖင့္ “ပါရာဇိကႏွင့္သံဃဒိသိက္ေအာက္အားလံုးကိစၥမရွိ”ဟုထင္ေနၾကသည္။ဆင္ေျခေပးၾကသည္။တစ္္ႀကိမ္လြန္က်ဴးဖူးလွ်င္
ေနာက္ထပ္ အႀကိမ္မ်ားစြာ ထပ္မံက်ဴးလြန္ရန္ မေၾကာက္ေတာ႔ေပ။
လုပ္ရိုးလုပ္စဥ္ျဖစ္လာသည္။အျပစ္အာပတ္ကိုအမႈမထား၊မေၾကာက္ေတာ႔။ထိုဒုႆီလစရိုက္မ်ားကိုအတုလိုက္၍
သံဃာငယ္မ်ားပါ ပ်က္စီးလာသည္။
“၀ဇၨီတိုင္းသားရဟန္းမ်ား”
က “ေသႏု”သာ ေသာက္ခြင့္ေတာင္းလာသည္။ယခုအခါတြင္မူကား အရက္ျပင္းကို ပုလင္းခါးထိုး၍ လက္ဖက္သုတ္ဆိုင္တြင္ထိုင္ရင္း
ေရေႏြးၾကမ္း ပန္းကန္နွင့္ ဘုရားပြဲ လူအုပ္အလည္မွာ ခပ္တည္တည္ သံုးေဆာင္၀ံ့ေသာပုဂၢိဳလ္မ်ားကိုလည္း
ေတြ႕လာရသည္။
ထိုျဖစ္ရပ္မ်ားက
“သာသနာ့၀န္ထမ္း သံဃာေတာ္ အစစ္အမွန္မ်ား”ကိုပါ အထင္အျမင္လြဲေစၿပီး “ဒီပုတ္ ထဲ က
ဒီပဲေတြပါပဲ”ဟူေသာအျမင္မ်ိဳး၀င္လာေသာအခါကုသိုလ္တရားတိုးပြားခြင့္မ်ားပိတ္ဆို႔ၿပီးအကုသိုလ္တရားပြားမ်ားကာ
သာသနာေတာ္ ဆုတ္ယုတ္မႈအေျခအေနမ်ား ၀မ္းနည္းဖြယ္ ျဖစ္လာသည္။
တတိယသံဂၤါယနာသည္
ရဟန္းတုမ်ားကုိ စစ္ေဆးေဖာ္ထုတ္ခဲ႔ ရသကဲ႕သို႔ ယခုေခတ္တြင္လည္း နံနက္မိုးလင္းသည္နွင့္
၀ိနည္းေတာ္နွင့္ လားလားမွ် မအပ္စပ္ေသာ ေငြေၾကး အလွဴခံမႈမ်ားကို ေနရာအႏွံ႔
ေတြ႔ရွိေနရသည္။ တစ္ဦးခ်င္း၊ ႏွစ္ဦးခ်င္းရပ္ကြက္၊ ေက်းရြာမ်ားထဲသို႔ တစ္အိမ္တက္တစ္အိမ္ဆင္း
အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျပကာေငြေၾကးလိုက္လံေတာင္းခံေနေသာ သံဃာတုမ်ားလည္း ေပါလာသည္။
လမ္းလယ္ေခါင္အတင္းပိတ္ဆို႔ကာ“စာအုပ္၀ယ္ဖို႔၊ဖိနပ္ျပတ္လို႔၊ထီး၀ယန္း၀ယ္ဖို႔၊လမ္းစရိတ္မရွိလို႔”ဟုအေၾကာင္းျပကာ
ေငြေၾကးမ်ား ေတာင္းခံေနေသာ သာသနာ့အဖ်က္သမား အေရၿခံဳ သကၤန္း၀တ္အတု မ်ားသည္လည္း
ႏွိမ္နင္းမည့္သူမရွိတိုင္း ထ ၾကြေသာင္းက်န္းကာ သာသနာ့ဂုဏ္သေရကိုမြဲျပာက်ေအာင္
ယုတ္မာစြာ လုပ္ေဆာင္ေနၾကေပသည္။
ဤေနရာတြင္
သတိေပးလိုေသာ အေၾကာင္းအရာတစ္ရပ္မွာ ထိုသို႔ ၀ိနည္းစည္းကမ္းနွင့္မညီညႊတ္မႈမရွိပဲ
သာသနာေတာ္တြင္ သိကၡာက်ဆင္းေစမည့္ လုပ္ရပ္မ်ားကို “လက္ခံအားေပးမည့္သူမ်ား မရွိလွ်င္”
ထို အေခ်ာင္သမားရဟန္းတုမ်ားသည္လည္း အလိုအေလွ်ာက္ေပ်ာက္ကြယ္သြားေပလိမ့္ကမည္။
(ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအေနျဖင့္
ဘာသာေရးဗဟုသုတ အားနည္းၿပီး “ကိုယ္လွဴ ရင္ ကိုယ္ကုသိုလ္ရတာပဲ”ဟု သာသနာေတာ္ေရွ႕ေရး မေတြးေတာပဲအဆိပ္ပင္ေရေလာင္းသကဲ႕သို႔အလွဴခံမစိစစ္ပဲေဆာင္ရြက္ေနသမွ်ကာလပတ္လံုးသာသနာဖ်က္လုပ္ရပ္မ်ားကိုအားေပးရာေရာက္ေနၿပီးသာသနာ႔အႏၱရာယ္က်ေရာက္မႈမ်ားကိုလည္းဆက္လက္ႀကံဳေတြ႔ရဦးမည္သာ။)
တစ္ခ်ိဳ႕
ပုဂၢိဳလ္မ်ားက ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္ တားျမစ္ေတာ္မူခဲ႔သည့္ မိစာၦဇီ၀ အကုသိုလ္အမႈ
ျဖစ္ေသာ “ေဗဒင္လကၡဏာေဟာေျပာျခင္း၊ ယၾတာျပဳလုပ္ေပးျခင္း”တို႔ကို
ေက်ာင္း၀င္းထဲ၌အေျခက်က် ဟန္ပါပါ ေဆာင္ရြက္ေပးေနၾကသည္။ခ်ဲ၊ႏွစ္လံုးထိုးရန္အတိတ္ေပးတရားလိုလိုေဟာၾကား၍ေငြေၾကးအလွဴခံေနၾကသည္။
သာယသနာ့ျပင္ပမွ ထြက္ရပ္ေပါက္သရုပ္ေဆာင္စိတၱဇရုပ္ေကာင္မ်ားကိုေက်ာင္းေပၚတင္၊ဘုရားေပၚတင္ကိုးကြယ္ကာ
မသိနားမလည္ေသာ လူအေပါင္းတို႔ကို ကိုးကြယ္ရာအမွားေပးၿပီးအႀကီးမားဆံုးအကုသိုလ္အမႈျပဳေနၾကသည္မွာ
ကိုးကြယ္ရာ ပုဂၢိဳလ္အမွား သာသနာအႏၱရာယ္မ်ားပင္ ျဖစ္ေလသည္။
(ခ)ယံုၾကည္မႈ အမွားသာသနာ႔ အႏၱရာယ္မ်ား
“ဘုရား၊တရား၊သံဃာ
ရတနာျမတ္သံုးပါးမွတစ္ပါးတစ္ျခားကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ရာ မရွိပါဘုရား”ဟုသရဏဂံုသီလ
ေန႔စဥ္ခံယူေနေသာ္လည္း(၃၇)မင္း ရိုးရာနတ္မ်ားသာမကေနာက္ဆံုးေပၚသြင္းကုန္မ်ားျဖစ္ေသာ “အန္းကုန္းဘိုးေတာ္၊ကြမ္ရင္မယ္ေတာ္၊
မဟိႏၵရာဘိုးေတာ္၊ သူရႆတီ၊ႏွင့္ဘိုးေတာ္၊မယ္ေတာ္၊ထြက္ရပ္ေပါက္အဘမ်ိဳးစံု၊၀ိဇၨာဘုန္းႀကီးမ်ား၊ေထရ၀ါဒပိဋကတ္ေတာ္၌လံုး၀မပါေသာ"ရွင္ဥပဂုတ္”အပါအ၀င္ကိုယ္ထင္ရာကိုးကြယ္ေနၾကေသာ
ရုပ္ထုေပါင္းစံုတို႔သည္ အိမ္ဦးခန္းတြင္ေနရာယူကာ
ဗုဒၶဘာသာဟုအမည္ေခၚရံုမွ်သာျဖစ္ၿပီး သရဏဂံုသီလ ညိွဳးႏြမ္းဆုတ္ယုတ္ေနၾကသည္မွာ ၀မ္းနည္းဖြယ္
ရာပင္ ျဖစ္သည္။
လူတို႔စိတ္ကူးေပါက္၍ထင္ရာလုပ္ေနၾကျခင္းသည္ေထရ၀ါဒဗုဒၶသာသနာအတြက္ေဘးဆိုးရန္စြယ္ဓမၼႏၱရာယ္ႀကီးသဖြယ္ျဖစ္ေနေၾကာင္းကိုေဆာင္ရြက္သူမ်ားကလည္းမေၾကာက္တတ္ၾက။နားလည္သူမ်ားကလည္းျပႆနာ
အျဖစ္မခံလိုၾက၍မေျပာလိုၾက။ သို႔ႏွင့္ပင္ ေနာက္ဆံုးတြင္ အလံုးအတူတကြ စံုးစံုးျမဳပ္ရမည့္လမ္းမွားဟုလည္း နားမလည္ၾက။ ထိတ္လန္႔ဖြယ္ေကာင္းလွေသာ သံေ၀ဂရစရာျဖစ္ရပ္ႀကီးပင္ ျဖစ္ေပသည္။
အျဖစ္မခံလိုၾက၍မေျပာလိုၾက။ သို႔ႏွင့္ပင္ ေနာက္ဆံုးတြင္ အလံုးအတူတကြ စံုးစံုးျမဳပ္ရမည့္လမ္းမွားဟုလည္း နားမလည္ၾက။ ထိတ္လန္႔ဖြယ္ေကာင္းလွေသာ သံေ၀ဂရစရာျဖစ္ရပ္ႀကီးပင္ ျဖစ္ေပသည္။
"လြတ္လပ္စြာကိုးကြယ္ႏိုင္ျခင္းအခြင့္အေရးကို
အသံုးျပဳျခင္း"ဟု အေၾကာင္းျပၾကေသးသည္။ လူသားတိုင္းအတြက္ လြတ္လပ္စြာကိုးကြယ္ခြင့္သည္
ေမြးရာပါအခြင့္အေရးျဖစ္၍ ကန္႕ကြက္တားဆီးရန္အ ေၾကာင္းမရွိပါ။ သို႔ရာတြင္ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာအမည္ခံၿပီးမွေထရ၀ါဒသာသနာေတာ္ႏွင့္ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ေသာအျပဳအမူႏွင့္အေတြးအေခၚလုပ္ေဆာင္မႈတို႔သည္မူရင္းေထရ၀ါဒဗုဒၶသာသနာေတာ္ကိုဆန္႔က်င္ထိပါးအယူမွားေစသည့္အတြက္
ေထရ၀ါဒအဆံုးအမဘက္မွ ရပ္တည္၍အဓမၼ၀ါဒီမ်ားကို ရွင္းလင္းသန္႕စင္ေစရန္ အခြင့္ေရးသည္
သာသနာေတာ္ကို ျမတ္ႏိုးကာကြယ္လိုသူတိုင္း၏ လက္၀ယ္တြင္ရွိေပသည္။
ဗုဒၶ၀ါဒအေပၚတြင္ျဗဟၼဏ၀ါဒ၏လႊမ္းမိုးမႈကိုအနီးကပ္ဆံုးဥပမာျဖစ္ရပ္ျဖင့္ျပရလွ်င္ပုဏၰားတို႔၏အေမြျဖစ္ေသာေဗဒင္၊လကၡဏာ၊နကၡတ္က်မ္းမ်ားကိုအေျခခံ၍
ေက်ာင္းကန္ဘုရားမ်ားတြင္ တိရိစာၦန္ရုပ္၊ၿဂိဳလ္တိုင္မ်ားႏွင့္
ရုပ္တုမ်ိဳးစံုေရာက္ရွိေနပံုသာမက ျဗဟၼဏအလိုက် ေန႔သင့္၊နံသင့္ နာမည္မွည့္ပံုမွာ
လူပုဂၢိဳလ္မ်ားသာမက ရဟန္းေတာ္မ်ား၏ဘြဲ႕အမည္မ်ားကိုပင္
ေဗဒင္ကိန္းျဖင့္ထိန္းခ်ဳပ္ကာ အယူမွားေနၾကပံုကို ရင္နာနာႏွင့္ မ်က္ေစ႔ေအာက္ၾကည့္ေနရသည္မွာ ၾကာပါၿပီ။
ေဗဒင္ကိန္းျဖင့္ထိန္းခ်ဳပ္ကာ အယူမွားေနၾကပံုကို ရင္နာနာႏွင့္ မ်က္ေစ႔ေအာက္ၾကည့္ေနရသည္မွာ ၾကာပါၿပီ။
ထိုကိုးကြယ္ရာအမွားမ်ားဆိုသည္မွာ(၃၇)မင္းအပါအ၀င္ရိုးရာအိမ္တြင္း၊အိမ္ျပင္နတ္မ်ားႏွင့္ထြက္ရပ္ေပါက္၀ိဇၨာအမည္ခံလူလည္မ်ား၏အေယာင္ေဆာင္ရုပ္တုမ်ားသာမက၊အျခားႏိုင္ငံမွပါ၀င္လာေသာလဘ္လာဘတိုးစရာ
ကိုးကြယ္ရာအသစ္အဆန္းမ်ား လည္းပါ၀င္သည္။
ထို႔ျပင္
ေလာဘ ကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ ကိုးကြယ္ေနေသာ ေရႊ။ေငြ၊ရတနာ ကိုယ္လံုးညႊတ္မွ်
ဆင္ယင္ထားေသာရုပ္တုမ်ား၊ ဘုရင္လိုလို၊နတ္လိုလို၊ဆင္ယင္ထားေသာရုပ္တုမ်ား၊ျမင္းခံ၊ဆင္ခံ၊က်ားခံ၊နဂါးခံ၊ဂဠဳန္ခံ၊စသည့္ယၾတာရုပ္တုမ်ား၊မဟာပုရိႆလကၡဏာေတာ္(၃၂)ပါးကိုဆန္႔က်င္၍ခါးကုန္း၊ဂုတ္တို၊
ၾကာဖက္ေဆာင္းကာ သံမိႈကိုးခ်က္ ကိုယ္မွာႏွက္၍စီးပြားတက္ရန္ ႏွင့္ မီးေဘးကင္းရန္
အသံုးခ်ခံေနရရွာေသာ ဒကၡိဏသာခါ အစရွိေသာ ဘာသာေရးအဖ်က္သမား၊မသမာသူမ်ားဖန္တီးထားသည့္
ယံၾကည္မႈအမွား ၊အေမြဆိုးမ်ားကို ဆိုလိုသည္။
ထိုကဲ႕သို႔မႈန္၀ါး၀ါး၊ေယာင္ေတာင္ေတာင္၊ေရာသမေမႊေအာင္ကိုးကြယ္ေနၾကေသာသူမ်ားကိုေလ႔လာၾကည့္ေသာအခါ
စိတ္ခ်မ္းသာစရာ နတၳိမရွိ၊လိုခ်င္စိတ္ႀကီးလြန္း၍ပူေလာင္၊လံုေလာက္ေအာင္မရလို႔
ဆင္းရဲ၊ပိုကဲၿပီးမရလို႔ ေဒါသထြက္၊အသက္(၁၀၀)ေနရေသာ္လည္း ကုသိုလ္ႏွင့္အကုသိုလ္မကြဲပဲ
ဆင္းရဲဒုကၡမ်ားကို ခံစားရင္းႏွင့္ပင္ မလွမပ၊ ဘ၀ဇာတ္သိမ္းရရွာေလသည္။ ဗုဒၶဘာသာ သာသနာ
ေတာ္ႏွင့္ ႀကံဳပါလ်က္ႏွင့္ လမ္းေပၚမွာ လမ္းေပ်ာက္ရျခင္းပင္။
(ဂ)အယူ၀ါဒအမွား သာသနာအ ႏၱရာယ္မ်ား
"သံဂၤါယနာသမိုင္း"ကိုျပန္ၾကည့္လိုက္လွ်င္"အဇာတသတ္မင္း"လက္ထက္မွ"အာေသာကမင္း"လက္ထက္ထိသံဂၤါယနာ(၃)ႀကိမ္
သည္ ရဟန္းပုဂၢိဳလ္တို႔၏ ၀ိနည္းေဖာက္ျပန္မႈေၾကာင့္ ေဆာင္ရြက္ခဲ႔ရျခင္း ျဖစ္ၿပီး
ေနာက္ပိုင္း သံဂၤါယနာ(၃)ႀကိမ္မွာ "ပိဋကတ္ေတာ္မ်ား သန္႔စင္တည္တံ႔ေအာင္ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ေဆာင္ရြက္ခဲ႔ရျခင္း"ျဖစ္သည္။
သာသနာေတာ္သမိုင္းႏွစ္ကာလရွည္လ်ားၾကာျမင့္လာသည္ႏွင့္အမွ်စစ္ေဘးဒဏ္၊သဘာ၀ေဘးဒဏ္အသီးသီးတို႔ေၾကာင့္တစ္စုတစ္စည္းတည္း
မေနႏိုင္ၾကပဲ တစ္ေက်ာင္းတစ္ဂါထာ၊ တစ္ရြာတစ္ပုဒ္ဆန္းကဲ႕သို႔
မူရင္းပါဠိေတာ္ကိုကူးယူရာတြင္ လည္းေကာင္း၊အ႒ကထာဆရာသေဘာအလိုကိုအဓိပၸါယ္ဖြင့္ရာတြင္လည္းေကာင္း၊အယူအဆ၊
ေ၀ါဟာရကြဲလြဲလာကာ ဆရာစဥ္ဆက္ ဂိုဏ္းဂဏအသြင္ေဆာင္အယူ၀ါဒေရးရာကြဲျပားမႈမ်ားရွိလာခဲ႔သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လည္းအတင္ဂိုဏ္း၊အရံုဂိုဏ္း၊ကံဂိုဏ္း၊ဒြာရဂိုဏ္းစသည့္အယူအဆမတူသည့္သံဃာ့ဂိုဏ္းႀကီး(၉)ဂိုဏ္းထိ
ကြဲျပားခဲ႔သည္။ သို႔ေသာ္ ၁၃၄၂ခု ၊နယုန္လတြင္ ကမာၻေအး မဟာပါသဏလိုဏ္ဂူေတာ္ႀကီးတြင္
အစိုးရ၏ေလွ်ာက္ထားခ်က္ျဖင့္ ဂိုဏ္းေပါင္းစံုသံဃာ့အစည္းအေ၀းႀကီးကိုက်င္းပႏိုင္ခဲ႔ကာ
သံဃနာယက အဖြဲ႕အဆင့္ဆင့္ဖြဲ႕၍ ၀ိနယႏွင့္ ဓမၼဆိုင္ရာ သာသနာ႔တာ၀န္မ်ားဆံုးျဖတ္ညႊန္ၾကားေဆာင္ရြက္ေတာ္မူၾကသည္။
ေထရ၀ါဒပိဋကတ္ေတာ္မ်ားႏွင့္မညီမညႊတ္၊ပုတ္ခတ္ဆန္႔က်င္ကိုယ္ထင္ရွားေရးကိုေဟာၾကား၊ေရးသား၊
သင္တန္းမ်ားဖြင့္လွစ္ကာ အမွားအက်င့္ က်င့္ႀကံမႈကို ၀ိနည္းဓမၼကံ ဓမၼ၊ အဓမၼ
အမႈမ်ားကို ဆံုးျဖတ္ေတာ္မူခဲ႔သည္။
သာသနာ႔အႏၱရာယ္
ကာကြယ္ေသာအားျဖင့္ ေထရ၀ါဒ ပိဋကတ္ေတာ္ႏွင့္ မညီညႊတ္ေသာ၀ါဒမ်ားအျဖစ္-
(၁၃၄၂
ခုႏွစ္) "ေက်ာက္သေဘာၤ၀ါဒ" မွသည္
(၁၅-၁၁-၂၀၁၁)"ရွင္ဉာဏ(မိုးျပာ၀ါဒ)" ထိ
"ႏိုင္ငံေတာ္သဃမဟာနာယကအဖြဲ႔ႀကီး"မွ "သာသနာေတာ္တည္တံ့ျပန္ပြားေရး"အတြက္ ဓမၼ၏ရန္စြယ္ အဓမၼမ်ားကို ဖယ္ရွားခဲ႔ပါသည္။ ရွင္းလင္းခဲ႔ပါသည္။ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ တည္တံ့ျပန္ပြားေရးေဆာင္ရြက္၍ သာသနာျပဳခဲ႔ၾကသည္။
"ႏိုင္ငံေတာ္သဃမဟာနာယကအဖြဲ႔ႀကီး"မွ "သာသနာေတာ္တည္တံ့ျပန္ပြားေရး"အတြက္ ဓမၼ၏ရန္စြယ္ အဓမၼမ်ားကို ဖယ္ရွားခဲ႔ပါသည္။ ရွင္းလင္းခဲ႔ပါသည္။ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ တည္တံ့ျပန္ပြားေရးေဆာင္ရြက္၍ သာသနာျပဳခဲ႔ၾကသည္။
("အဓမၼ၀ါဒမ်ား"ကို
အက်ဥ္းမွ် ေရးသားေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္၊ အျပည့္အစံုႏွင့္ အက်ယ္ သိလိုလွ်င္
၊သာသနာေရး၀န္ႀကီး႒ာနမွ ၀ိနိစၦယ က်မ္းစာအုပ္မ်ားအျဖစ္
ထုတ္ေ၀ထားၿပီးျဖစ္ပါသည္၊ရွာေဖြ ဖတ္ရႈၾကည့္ေစလိုပါသည္။)
"ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္""ႏိုင္ငံေတာ္သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႔"ႏွင့္"ႏိုင္ငံေတာ္သီးျခား၀ိနည္းဓိုရ္အဖြဲ႕"တို႔က"အဓမၼ၀ါဒီ"
အျဖစ္ ဆံုးျဖတ္ထားေသာ "အဓမၼ၀ါဒမ်ား" မွာ
(၁) ေက်ာက္သေဘာၤအဓမၼ၀ါဒ-ေက်ာက္ဆည္ၿမိဳ႔နယ္၊ေရႊသာေလ်ာင္းေတာင္ကလပ္ေက်ာင္း၊"ဦးေကသ၀"၏၀ါဒျဖစ္သည္။
(၂) လူေသလူျဖစ္ အဓမၼ၀ါဒ-
ေတာင္တြင္းႀကီးနတ္မွီေတာရေက်ာင္း၊"ဦးဥကၠ႒"ႏွင့္ေနာက္လိုက္"ေရႊအဘိဓမၼာအဖြဲ႕"၊"သမၼာဒိ႒ိသုေတသနအဖြဲ႕"တို႔၏ ကံပယ္၊ဘံုပယ္၀ါဒ ျဖစ္သည္။
(၃) ေၾကာင္ပန္းေတာရ အဓမၼ၀ါဒ-
ဘုတလင္ၿမိဳ႕နယ္၊"ေၾကာင္ပန္းေတာရတိုက္"မွ စတင္ခဲ႔ေသာ ၀ါဒျဖစ္သည္။
(၄) ေက်ာက္ပံုေတာရ အဓမၼ၀ါဒ-
ေျမာက္ဥကၠလာပ၊ေက်ာက္ပံုေတာရေက်ာင္း၊(လူအမည္)"ဦးစံရင္"၏ မဂ္တု၊ဖိုလ္တု ရဟႏာၱတု ၀ါဒျဖစ္သည္။
(၅) ဦးမာလာ၀ရ အဓမၼ၀ါဒ-
ေရတာရွည္ၿမိဳ႕နယ္၊ကညင္အိုင္ေက်းရြာေက်ာင္း၊"ဦးမာလာ၀ရ"၏ ကံပယ္၊ဘံုပယ္ ၀ါဒျဖစ္သည္။
(၆) ဓမၼနီတိ အဓမၼ၀ါဒ-
သာေကတၿမိဳ႕နယ္၊ဓမၼနီတိေက်ာင္း၊"ဦးပညာ၀ံသ"၏၀ါဒျဖစ္သည္။
(၇) မိုးညိဳ အဓမၼ၀ါဒ-
ေျမာက္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္၊ေက်ာက္ေရတြင္း(၈)ရပ္ကြက္၊မိုးညိဳ၀ိပႆနာျပန္႔ပြားေရးအဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္၊
"ဦးသူရိယ(ဦးထြန္းရွိန္)"၏ မဂ္တု၊ဖိုလ္တု၀ါဒ ျဖစ္သည္။
(၈) ထြန္တံုးလက္က်န္ ဦးထင္ အဓမၼ၀ါဒ-
စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ေျမာင္ၿမိဳ႕နယ္၊ေက်ာင္းျဖဴေက်ာင္းေက်းရြာ၊"ဦးထင္" ၏ ၀ါဒျဖစ္သည္။
(၉) တြံေတး ဦးပုညာစာရ အဓမၼ၀ါဒ-
တြံေတးၿမိဳ႕နယ္၊ရွမ္းစုႀကီးေက်းရြာ၊ရတနာမာန္ေအာင္ ရြာဦးေက်ာင္း၊"ဦးပုညာစာရ"၏
သိမ္သမုတ္ျခင္းႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ၀ါဒ ျဖစ္သည္။
(၁၀) ေရႊ၀ါၿမိဳင္ေက်ာင္း အဓမၼ၀ါဒ-
ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕၊"ေရႊ၀ါၿမိဳင္ေက်ာင္း ဘုန္းႀကီး"၏ သိမ္သမုတ္ျခင္းႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ၀ါဒ ျဖစ္သည္။
(၁၁) စမ္းကေလး အဓမၼ၀ါဒ-
ပဲခူးတိုင္း၊ေညာင္ေလးပင္ၿမိ႕နယ္၊စမ္းကေလးအေရွ႕ေက်ာင္း၊"ဦးနေႏၵာဘာသ"၏မဂ္တု၊ဖိုလ္တု ေရာင္ျခည္ေတာ္တု၀ါဒ ျဖစ္သည္။
(၁၂) ဘိကၡဳနီ ဘာ၀ါဘာ၀ အဓမၼ၀ါဒ-
ေမွာ္ဘီၿမိဳ႕၊"မသြဲ႔သြဲ႔ေထြး(ေခၚ) မသစၥ၀ါဒီ"၏ဘိကၡဳနီ(ရဟန္းမ)၀တ္ရန္ဘုရားရွင္၀ိနည္းေတာ္အားဆန္႕က်င္ေသာ၀ါဒ ျဖစ္သည္။
(၁၃) ဦးသဒၶမၼကိတၱိသာရ ေအာင္ဆန္းေတာရ အဓမၼ၀ါဒ-
အင္းစိန္ၿမိဳ႕နယ္၊"ေအာင္ဆန္းေတာရတပ္ဦးေက်ာင္းဆရာေတာ္"၏ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ျဖတ္လမ္း၀ါဒျဖစ္သည္။
(၁၄) ဦးေခမိႏၵ မိုးညွင္းၿမိဳ႕ အဓမၼ၀ါဒ-
ကခ်င္ျပည္နယ္၊မိုးညွင္းၿမိဳ႕၊မဟာသတိပ႒ာန္ရိပ္သာေက်ာင္း၊"ဦးေခမိႏၵ"၏ေတာင္ေဟာ၊ေျမာက္ေဟာ၀ါဒျဖစ္
သည္။
(၁၅) ဦး၀ိစိတၱသာရာဘိ၀ံသ(မိုးျပာဂိုဏ္း) အဓမၼ၀ါဒ-
ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕၊(ယခင္ ေက်ာင္းထိုင္ဘုန္းႀကီးသင္တန္းေက်ာင္း)၊"ဦး၀ိစိတၱသာရာဘိ၀ံသ"၏၀ါဒျဖစ္သည္။
၎ ပုဂၢိဳလ္သည္ မိုးညွင္းၿမိဳ႕၊မဟာသတိပ႒ာန္ေက်ာင္း၊"ဦးေခမိႏၵ" ၏ တပည့္ရင္းျဖစ္သလို "မိုးျပာဂိုဏ္း"၏
"တတိယ ေခါင္းေဆာင္"လည္းျဖစ္သည္။
(၁၆) ဦးဉာဏ မိုးျပာဂိုဏ္း အဓမၼ၀ါဒ-
ေျမာက္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္၊(ဌ)ရပ္ကြက္၊သစၥာပန္းလမ္း၊ၿခံအမွတ္(၂၀)ရွိ "ဦးဉာဏ"၏ ေၾကာင္ေတာင္ေတာင္၀ါဒပင္ ျဖစ္သည္။
(၁၇) ဉာဏ စာဂီ အဓမၼ၀ါဒ-
ဦးဉာဏ မိုးျပာဂိုဏ္း အဓမၼ၀ါဒ၊ဘီလူးကၽြန္း၊ေခ်ာင္းဆံုၿမိဳ႕နယ္ ၌ ေနထိုင္စဥ္က ေဟာေျပာခဲ႔ ၊ေရးသားခဲ႔ေသာ ၀ါဒျဖစ္သည္။
(၁၈) ဦးျမတ္သိန္းထြန္း အဓမၼ၀ါဒ-
လက္ပန္တန္းၿမိဳ႕၊"ဦးျမတ္သိန္းထြန္း"၏ ကာမ၀ါဒ ျဖစ္သည္။
(၁၉) ဆူးေလ ဦးျမင့္သိန္း အဓမၼ၀ါဒ-
ဂိုဏ္း၏အမည္ရင္းမွာ "ေထရ၀ါဒ၀ိဘဇၨ၀ါဒ၊သမၼပထ အေၾကာင္းသတ္ ၀ိပႆနာဂိုဏ္း" ျဖစ္၍
"ေထရ၀ါဒဒႆန သမၸဒါနည္း" ဟူ၍လည္းေခၚသည္။
စသည္တို႔ကိုဓမၼ၊အဓမၼကြဲျပားေစရန္စိစစ္ဆံုးျဖတ္၍တားျမစ္သင့္သည္ကိုတားျမစ္၊ျပဳျပင္သင့္သည္ကိုျပဳျပင္၍ဓမၼစက္၊အာဏာစက္
အကူအညီျဖင့္ တည္တံ့ေအာင္ ဆံုးျဖတ္ ေဆာင္ရြက္ေတာ္မူခဲ႔သည္။
ထိုသို႔အေရးယူမႈျပဳလုပ္ေနသည့္ၾကားမွပင္အဓမၼ၀ါဒတရားမ်ားကိုျဖန္႔ျဖဴးေဟာၾကားကာက်ယ္ျပန္႔ေအာင္ေဆာင္ရြက္လာၾကသည္။
ထိုသူမ်ားသည္-ထိုသို႔အေရးယူမႈျပဳလုပ္ေနသည့္ၾကားမွပင္အဓမၼ၀ါဒတရားမ်ားကိုျဖန္႔ျဖဴးေဟာၾကားကာက်ယ္ျပန္႔ေအာင္ေဆာင္ရြက္လာၾကသည္။
လက္ရွိ ပိဋကတ္(၃)ပံုကို ဘုရားေဟာမဟုတ္၊(၃၁)ဘံုမယံုၾကည္၊ ဘ၀သံသရာ ဆိုသည္မွာလည္း စိတ္ကူးယဥ္၀ါဒအျဖစ္
သတ္မွတ္၊ အဘိဓမၼာတရားသည္ လည္းဘုရားေဟာ မဟုတ္၊ စသည္ျဖင့္ ေဟာေျပာလာသည္။
အဆိုးဆံုးအခ်က္မွာေထရ၀ါဒဟုေခါင္းစဥ္ႀကီးႀကီးတပ္ကာေထရ၀ါဒပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကိုဆန္႔က်င္ပုတ္ခတ္ရယ္စရာလုပ္ေဟာေျပာေနၾကသူမ်ား၊ကိုယ္စိတ္ကူးတည့္ရာႀကံစည္ရသမွ်အေတြးအေခၚေတြကိုဘုရားေဟာတရား
ေယာင္ေယာင္သရုပ္ေဆာင္ ေဟာေျပာေနသူမ်ား၊ ရွိသမွ် ရိပ္သာ မ်ားကို ပုတ္ခတ္ေစာ္ကားကာ
အာနာပါန ႏွင့္ သတိပ႒ာန္ တရားအလုပ္သည္ပင္
ဖင္ေညာင္း၊ခါးနာ၊ေျခလက္မပါသူတရားထိုင္လို႔မရတဲ႔အက်င့္မွား ဟု ေစာ္ေစာ္ကားကား
အဓမၼတရားမ်ားကို ေဟာရဲသူမ်ားလည္း ထင္ရွားလာသည္။
ဘာသာေရးလိုက္စားလိုသူ
လူႀကီး၊လူငယ္အမ်ားစုမွာ ပိဋကတ္ေတာ္ က်မ္းဂန္မ်ား ေလ့လာရန္ အခ်ိန္မရ၊ လက္လွမ္းမမွီမႈတို႔ကို
အခြင့္ေကာင္းယူကာ ဆန္႔က်င္ဘက္အဓမၼ အေတြးအေခၚမ်ားျဖင့္စည္းရံုးသိမ္း သြင္းေနၾကသည္။
ထို
အလဇၨီပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ သူတို႔၏ အဓမၼအယူ၀ါဒမ်ားကို ဆက္လက္၍လြတ္လပ္ခြင့္ေပးထားပါကၾကာျမင့္ေသာအခ်ိန္ကာလတြင္
ထရ၀ါဒသာသနာေတာ္ႀကီးအတြက္ အပ္ႏွင့္ထြင္းရမည္ကို ေပါက္ဆိန္ႏွင့္ခုတ္ျဖတ္ရမည့္ျပႆနာႀကီးတစ္ရပ္ရပ္သည္
ဧကန္မုခ် ေပၚေပါက္လာေပေတာ႔မည္။
ေဖာ္ျပခဲ႔ေသာ
သာသနာ့အႏၱရာယ္မ်ားမွ ကာကြယ္ႏိုင္ေရးသည္ မ်က္ေမွာက္ကာလတြင္အလြန္အေရးႀကီးလွပါ၏။
ဤအေရးကို ေသြးေအးေအးျဖင့္ မေနၾကပဲ ေထရ၀ါဒျမတ္ဗုဒၶသာသနာေတာ္အေပၚ သေဘာထားမွန္မွန္ျဖင့္ ျမတ္ႏိုးေစာင့္ေရွာက္လိုသူမ်ားအထူးၾကပ္မတ္သတိခ်ပ္၍မျပတ္ေစာင့္ၾကည့္ကာသာသနာ႔သမိုင္းမရိုင္းေစရန္အတြက္ဘာသာေသြးေႏြးၾကပါ ဟု တိုက္တြန္းလိုပါသည္။
ဤအေရးကို ေသြးေအးေအးျဖင့္ မေနၾကပဲ ေထရ၀ါဒျမတ္ဗုဒၶသာသနာေတာ္အေပၚ သေဘာထားမွန္မွန္ျဖင့္ ျမတ္ႏိုးေစာင့္ေရွာက္လိုသူမ်ားအထူးၾကပ္မတ္သတိခ်ပ္၍မျပတ္ေစာင့္ၾကည့္ကာသာသနာ႔သမိုင္းမရိုင္းေစရန္အတြက္ဘာသာေသြးေႏြးၾကပါ ဟု တိုက္တြန္းလိုပါသည္။
မွီခိုရာက်မ္းကိုး-
"ဦးညႊန္႔ေမာင္(ဓမၼာစရိယ၊ဘီေအ၊အာရ္အယ္လ္)"၏
"အဓမၼ၀ါဒ၀ိနိစၦယက်မ္း(အက်ဥ္းခ်ဳပ္)"
"ဦးဆန္းလင္း(ဆည္ေျမာင္း)"၏ "သာသနာႏွင့္ေထရ္သံဃာ"
"ဦေမာင္ေမာင္(ဓမၼစကၠ)"၏"ဘာသာေသြးေႏြးဖို႔လိုၿပီ"
ခ်မ္းသာပါေစ၊ေအးၿငိမ္းပါေစ၊"ဦးဆန္းလင္း(ဆည္ေျမာင္း)"၏ "သာသနာႏွင့္ေထရ္သံဃာ"
"ဦေမာင္ေမာင္(ဓမၼစကၠ)"၏"ဘာသာေသြးေႏြးဖို႔လိုၿပီ"
သံသရာ၀ဋ္ဆင္းရဲမွ..လြတ္ေျမာက္ၾကပါေစ။
ဘ၀တုသဗၺမဂၤလံ
သင့္
ကလ်ာဏ မိတၱ
(ည.ည.တ)
nyinyitindrums@gmail.com
(09-445108754)
မွတ္ခ်က္။ ။ ဤဘေလာ့ဘ္ပို႔စ္အား မဖတ္ရေသးသူမ်ား၏ ဗဟုသုတအက်ိဳးငွာရည္႐ြယ္၍မွ်ေ၀ဓမၼဒါနျပဳျခင္းၿဖစ္ပါသည္။
ဖတ္ၿပီး, သိၿပီးသူမ်ား ,အတြက္အႏူးအညြတ္ေတာင္းပန္ပါသည္။
No comments:
Post a Comment