အဘိဓမၼာ အခါေတာ္ေန႔

ျမတ္စြာဘုရားရွင္ အေလာင္းေတာ္ကုိ မဟာသကၠရာဇ္ ၆၈ ခု၊ ကဆုန္လျပည့္ေန႔တြင္ မိခင္မာယာေဒ၀ီမွ ဖြားျမင္ေတာ္မူခဲ့ပါ တယ္။ ဖြားျမင္ေတာ္မူၿပီးသည့္ေနာက္ (၁၆)ႏွစ္ အရြယ္မွာ ယေသာ္ဓရာႏွင့္ ထိမ္းျမား လက္ထပ္ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ အသက္ (၂၉)ႏွစ္မွာ သားရာဟုလာ ဖြားျမင္ေသာ ညမွာပင္ ကာမဂုဏ္ရဲ႕ အျပစ္တုိ႔ကုိေတြ႕ၿပီး ၿငီးေငြ႕ေတာ္မူသျဖင့္ နန္းစည္စိမ္ ႏွင့္တကြ အားလံုးကုိ စြန္႔လႊတ္ၿပီး ဥ႐ုေ၀လ ေတာကုိ ၀င္ခဲ့ပါတယ္။ ဥ႐ုေ၀လမွာ ပင္ပန္းဆင္းရဲတဲ့ ဒုကၠရစရိယ အက်င့္ကုိ ၆ႏွစ္ ကာလပတ္လံုး က်င့္ခဲ့ပါတယ္။ ဘုရားအေလာင္းေတာ္သည္ မဂ္ဉာဏ္ဖုိလ္ဉာဏ္ႏွင့္ သဗၺညဳတဉာဏ္ေတာ္ အတြက္ မည္သုိ႔မွ် အေထာက္အကူ မျပဳတဲ့ ထုိအက်င့္မ်ားကုိ စြန္႔လႊတ္ၿပီး မဇၥ်ိမပဋိပဒါ ဆုိတဲ့ မဂၢင္ရွစ္ပါး အက်င့္ကုိ ကိုယ္ေတာ္ တုိင္ က်င့္သံုးေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ ထုိမဂၢင္ရွစ္ပါး အက်င့္ျဖင့္ ေဂါတမ ဘုရားရွင္သည္ မဟာသကၠရာဇ္ (၁၀၃)ခုႏွစ္၊ ကဆုန္လ ျပည့္ေန႔မွာ သမၼာသမၺဳဒၶ ဘုရားအျဖစ္ကုိ ေရာက္ရွိေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ ဘုရားျဖစ္ၿပီးေနာက္-

(၁) ပလႅကၤသတၱာဟ။ ။ဘုရားျဖစ္တဲ႔ ေဗာဓိပင္ရင္းေနရာ (ပလႅင္)ထက္မွာပဲ ကဆုန္လျပည္႔ေက်ာ္ (၁) ရက္ေန႔မွ (၇) ရက္ေန႔အထိ ၀ိမုတၱိသုခ (သံသရာမွ လြတ္ေျမာက္ျခင္းခ်မ္းသာ) ကုိ ခံစားလွ်က္ သီတင္းသံုးေတာ္မူပါတယ္။
(၂) အနိမိသ သတၱာဟ။ ။ေဗာဓိပင္ရဲ႕အနီး အေရွ.ေျမာက္အရပ္ တည့္တည့္ (၁၄)လံအကြာ ေနရာမွာ ကဆုန္လျပည္႔ ေက်ာ္ (၈)ရက္ေန႔မွ (၁၄) ရက္ေန႔အထိ (၇)ရက္ ထပ္မံ သီတင္းသံုးေတာ္မူပါတယ္။ ငါသည္ ပါရမီမ်ား ျဖည္႔ခဲ႔ေသာေၾကာင့္ ဤပလႅင္ထက္မွာ မာရ္(၅)ပါးကိုေအာင္ျမင္ျပီး ဘုရားျဖစ္ခဲ႔ျပီ ဟုဆင္ျခင္ကာ ေျဖာင္႔ေျဖာင္႔မတ္မတ္ ရပ္ေနေတာ္မူကာ အပရာဇိတပလႅင္ကို မမွိတ္ေသာ မ်က္စိျဖင္႔ (၇)ရက္လံုး ၾကည္႔ရႈ ၀မ္းေျမာက္ေနေတာ္မူပါတယ္။ (အ= မ။ နိမိသ= မ်က္စိမွိတ္သည္။ အနိမိသ = မ်က္စိမမွိတ္ပဲ)
(၃) စကၤမ သတၱာဟ။ ။ကဆုန္လကြယ္ေန႔မွ နယုန္လဆန္း (၆)ရက္ေန႔အထိ (၇)ရက္တြင္ ေဗာဓိပင္ပလႅင္နဲ႔ အနိမိသ သတၱာဟ အၾကား စၾကၤံေလွ်ာက္ေတာ္မူကာ (၇)ရက္ ထပ္မံသီတင္းသံုးေတာ္မူပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ နတ္ေတြက “ရွင္ေဂါတမသည္ ေဗာဓိပလႅင္၌ တပ္မက္ေနေသးတယ္၊ ဘုရားစင္စစ္မျဖစ္ေသး” ယံုမွားသံသယျဖစ္ၾကတယ္။ ထိုယံုမွားေပ်ာက္ေစရန္ ေရအစံု၊ မီးအစံု ယမကျပာဋိဟာ ျပေတာ္မူပါတယ္။ စၾကၤံၾကြရင္း တရားဆင္ျခင္၊ ဖလသမပတ္ ၀င္စားေသာေၾကာင္႔ စကၤမ သတၱာဟ ဟုေခၚပါတယ္။
(၄) ရတနာဃရ သတၱာဟ။ ။ေဗာဓိပင္၏ အေနာက္ေျမာက္ (၁၀)လံ အကြာတြင္ နတ္မ်ားဖန္ဆင္းပူေဇာ္ေသာ ရတနာ ေရႊအိမ္ထက္၌ နယုန္လဆန္း (၇) ရက္ေန႔မွ (၁၃)ရက္အထိ အဘိဓမၼာတရားေတာ္ကို ဆင္ျခင္ေတာ္မူပါတယ္။ အဘိဓမၼာ ေရွးဦး (၆)က်မ္းကို ဆင္ျခင္ရာတြင္ ေရာင္ျခည္ေတာ္ ကြန္႔ျမဴးျခင္း မရွိေသးပါ။ ေနာက္ဆံုး ပဌာန္းေဒသနာ ေတာ္ၾကီးကို ဆင္ျခင္သံုးသပ္ေတာ္မူေသာ အခါမွသာ ေရာင္ျခည္ေတာ္ (၆)သြယ္ ကြန္႔ျမဴး ထြက္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။
(၅) အဇပါလသတၱာဟ။ ။ဒီေနရာကုိ ဆိတ္ေက်ာင္းသမားေတြ ေနတဲ့ ေညာင္ပင္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ေဗာဓိပင္ရဲ. အေရွ.ဘက္ (၃၂)လံ အကြာမွာ နယုန္လဆန္း (၁၄)ရက္ေန႔မွ နယုန္လျပည္႔ေက်ာ္ (၅)ရက္အထိ (၇)ရက္ သီတင္းသံုးေတာ္ မူပါတယ္။ ဒီေနရာမွာပဲ မာရ္နတ္ရဲ. သမီး (၃) ေယာက္ ျဖစ္တဲ့ (တဏွာ၊ အရတီ၊ ရာဂါ) တုိ႔က ဘုရားရွင္ကို မိန္းမမာယာျဖင္႔ ျဖားေယာင္းဖို႔ ၾကိဳးစားခဲ႔ၾကပါတယ္။ သို႔ေပးမယ့္ ဘုရားရွင္က တုန္လႈပ္ျခင္း မရွိခဲ့ပါဘူး။
(၆) မုစလိႏၵ သတၱာဟ။ ။ေဗာဓိပင္ရဲ. အေရွ.ေတာင္ဘက္ (၁၅)လံ အကြာ၊ မုစလိႏၵာအိုင္ အနီး က်ဥ္းပင္ေအာက္မွာ နယုန္လျပည္႔ေက်ာ္ (၆)ရက္ေန႔မွ နယုန္လျပည္႔ေက်ာ္ (၁၂)ရက္ေန႔ထိ (၇)ရက္ သီတင္းသံုးေတာ္ မူပါတယ္။ ထိုေနရာကုိ သီတင္းသံုးစဥ္မွာ အခါမဲ႔ မိုးရြာခဲ႔ေသာေၾကာင့္ မုစလိႏၵာအိုင္ နဂါးမင္းဟာ တန္ခိုးနဲ႔ လိုတာကို ဖန္ဆင္းႏိုင္ေပမယ္္႔ သူရဲ. ပကတိ ကိုယ္ေတာ္နဲ႔သာ ပါးျပင္းမိုးျပီး ရာသီဥတုဒဏ္ကေန ကာကြယ္ပူေဇာ္ခဲ႔ပါတယ္။
(၇) ရာဇာယတန သတၱာဟ။ ။ေဗာဓိပင္ရဲ.ေတာင္ဘက္ (၄၀)လံ အကြာ လင္းလြန္းပင္ရင္းမွာ နယုန္လျပည္႔ေက်ာ္ (၁၃)ရက္မွ ၀ါဆိုလဆန္း (၄)ရက္ေန႔ အထိ (၇)ရက္ ပတ္လံုး ဖလသမာပတ္ ၀င္စားပါတယ္။
(၇) ရက္ျပည့္တဲ့ေန႔ ဘုရားရွင္ အစာအာဟာရမွီ၀ဲရန္ လိုအပ္ေနခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ရာမညတိုင္း၊ ဥကၠလာ ဇနပုဒ္၊ ေပါကၠရ၀တၱီ ဇနပုဒ္မွ ကုန္သည္ညီေနာင္ တဖုႆ၊ ဘလႅိက တုိ႔ကေန ဘုရားရွင္ကုိ မုန္႔က်စ္ဆုပ္ ဆပ္ကပ္ပါတယ္။ အဲဒီ ကုန္သည္ညီေနာင္ကို သံဃာမရွိေသးတဲ႔ အတြက္ ေဒြ၀ါစိက သရဏဂံု (၂)ပါးပဲ ေပးပါတယ္။ ဆံေတာ္ (၈)ဆူ စြန္.ေတာ္မူပါတယ္။ အဲဒီဆံေတာ္ေတြကို ေရႊတိဂံုေစတီမွာ ဌာပနာျပဳပါတယ္။
ျမတ္စြာဘုရားသည္ ပထမ၀ါကို မိဂဒါ၀ုန္မွာ ၀ါကပ္ေတာ္မူၿပီး ဒုတိယ၀ါ၊ တတိယ၀ါ၊ စတုတၳ၀ါတို႔ကို ရာဇၿဂိဳဟ္ျပည္ ေ၀ဠဳ၀န္ေက်ာင္း၊ ပဥၥမ၀ါကို ေ၀သာလီျပည္၊ ဆ႒မ၀ါကို မကုဠေတာင္ စတဲ့ ေနရာဌာနမ်ားမွာ ၀ါကပ္ေတာ္မူပါတယ္။ သတၱမ၀ါကို တာ၀တႎသာနတ္ျပည္မွာ ၀ါကပ္ေတာ္မူၿပီး မယ္ေတာ္ျဖစ္ခဲ့ဖူးတဲ့ သႏၲဳႆိတ နတ္သားကို အမွဴးထားကာ တာ၀တႎတာနတ္ျပည္ရွိ ပင္လယ္ကသစ္ပင္ရင္း ပ႑ဳကမၺလာ ျမေက်ာက္ျဖာထက္တြင္ အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္ကို ၀ါတြင္းသံုးလပတ္လံုး အသံမစဲ ေဟာေတာ္မူပါတယ္။
မယ္ေတာ္မိနတ္၊ ေက်းဇူးဆပ္၊ ေဟာလတ္ဘိဓမၼာ။
၀ါဆုိလျပည့္ေက်ာ္ (၁)ရက္ေန႔မွ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔ အထိ ရက္ေပါင္း(၉၀)၊ ၀ါတြင္း ( ၃ ) လ မွာ -
၁။ ဓမၼသဂၤဏီက်မ္း ကို ( ၁၂ ) ရက္
၂။ ၀ိဘင္းက်မ္းကို ( ၁၂ ) ရက္
၃။ ဓာတုကထာက်မ္းကို ( ၆ ) ရက္
၄။ ပုဂၢလပညတ္က်မ္းကို ( ၇ ) ရက္
၅။ ကထာ၀တၳဳက်မ္းကို ( ၈ ) ရက္
၆။ ယမိုက္က်မ္းကို ( ၂၀ ) ရက္
၇။ ပ႒ာန္းက်မ္းကို ( ၂၅ ) ရက္ ေဟာေတာ္မူခဲ႔ပါတယ္။
အဘိဓမၼာတရား ေဒသနာေတာ္ကုိ နည္း(၃)နည္း ျဖင့္ ေဟာၾကားခဲ့ပါတယ္။
(၁) အတိ၀ိတၳာရ ေဒသနာ (အက်ယ္နည္း)
ဗုဒၶျမတ္စြာသည္ မယ္ေတာ္ကို ေက်းဇူးဆပ္လိုျခင္း၊ မိဘေက်းဇူးကို သတၱ၀ါတို႔နားလည္ေစလိုျခင္း၊ အဘိဓမၼာတရားကို အစအဆံုး တထိုင္တည္း ေဟာၾကားလိုျခင္း၊ အစ အဆံုး တထိုင္တည္းေဟာမွ နာၾကားရေသာ တရားနာသူတို႔ အက်ဳိးထူး ရႏိုင္ျခင္း၊ အဘိဓမၼာေဒသနာေတာ္၏ က်ယ္၀န္းနက္နဲမႈကို သိေစလိုျခင္း၊ လူတို႔သက္တမ္းႏွင့္ သံုးလေလာက္ေဟာမွ ကုန္ႏိုင္မည့္ တရားျဖစ္သည့္အတြက္ လူတို႔႔ ဣရိယာပုထ္ျဖင့္ ေဟာသူေရာ နာသူပါ မေနႏိုင္ျခင္း တို႔ေၾကာင့္ အဘိဓမၼာ အက်ယ္နည္းကို တာ၀တိ ံသာနတ္ျပည္၌ ေဟာရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

(၂) အတိသေခၤပေဒသနာ (အက်ဥ္းနည္း)
ျမတ္စြာဘုရားသည္ လူသားျဖစ္ေတာ္မူသည့္အတြက္ ဆြမ္းခံျခင္း ဆြမ္းစားျခင္း ေရခ်ဳိးသန္႔စင္ျခင္း စသည္ ျပဳလုပ္ရန္ နိမၼိတ႐ုပ္ပြားေတာ္ကို အဓိ႒ာန္ျဖင့္ ဖန္ဆင္းၿပီး လူ႔ျပည္သို႔ ၾကြေတာ္မူရာတြင္ ဟိမ၀ႏၱာစႏၵကူးေတာ၌ ေန႔သန္႔စင္ (အနားယူ) ေတာ္မူပါတယ္္။ ထို စႏၵကူးေတာတြင္ အရွင္သာရိပုတၱရာ မေထရ္သည္ ျမတ္စြာဘုရားအား ၀တ္ႀကီး၀တ္ငယ္ ျပဳစုခစားခိုက္ ျမတ္စြာဘုရားက ရွင္သာရိပုတၱရာအား အဘိဓမၼာ တရားကုိ အက်ဥ္းခ်ဳပ္နည္းျဖင့္ ေဟာေတာ္မူပါတယ္။

(၃) နာတိ ၀ိတၳာရ နာတိသေခၤပ ေဒသနာ (မက်ဥ္းမက်ယ္နည္း)
အရွင္သာရိပုတၱရာက ျမတ္စြာဘုရား ေဟာခဲ့သည့္ အက်ဥ္းနည္းကို တပည့္ ရဟန္းငါးရာတို႔အား မက်ဥ္းမက်ယ္နည္းျဖင့္ ျပန္လည္ ေဟာေတာ္မူပါတယ္။ ေနာက္တေန႔တြင္ အရွင္သာရိပုတၱရာက တပည့္ရဟန္း ငါးရားကုိ ေဟာၾကားတဲ့ အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္အား ျမတ္စြာဘုရားထံေမွာက္၌ ျပန္လည္တင္ျပ အစစ္ေဆးခံရာ ျမတ္စြာဘုရားက နားေထာင္၍ လက္ခံအ တည္ျပဳ ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္္။
ဤသို႔ျဖင့္ အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္ႀကီးသည္ ခုနစ္၀ါေျမာက္ျဖစ္ေသာ မဟာသကၠရာဇ္ ၁၀၉ ခု ၀ါဆိုလျပည့္ေက်ာ္ (၁)ရက္ မွ သီတင္းကြၽတ္လျပည့္ေန႔အထိ (၃)လအတြင္း နည္း(၃)နည္းျဖင့္ လူ႔ျပည္၊ နတ္ျပည္ တျပိဳင္တည္း ေပၚထြန္းခဲ့ပါတယ္။

ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ အဘိဓမၼာေဒသနာေတာ္ကုိ ေဟာၾကားၿပီး တာ၀တႎသာနတ္ျပည္မွ သကၤႆနဂိုရ္ျပည္သို႔ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔တြင္ ဆင္းသက္ေတာ္မူခဲ့သျဖင့္ ထူးျမတ္ေသာေန႔ အျဖစ္သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ ဘုရားရွင္ ဆင္းသက္ၾကြျမန္းလာသည္ကို ရည္စူးၿပီး ဘုရားရွင္အား ပူေဇာ္ေသာအားျဖင့္ ဆီမီးထြန္းကာ မီးထြန္းပြဲက်င္းပေသာ အစဥ္အလာသည္ ေရွးဘိုးေဘမ်ားလက္ထက္ကပင္ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ဘုရားရွင္သည္ မယ္ေတာ္ျဖစ္ခဲ့ဖူးေသာ နတ္သားကို တာ၀တႎသာနတ္္ျပည္၌ အဘိဓမၼာခုႏွစ္က်မ္းကို ေဟာၾကားေတာ္မူၿပီးေနာက္ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔တြင္ လူျပည္သို႔ သက္ဆင္းေတာ္မူသည္ကုိ အေၾကာင္းျပဳလွ်က္ ဤေန႔ကို “အဘိဓမၼာအခါေတာ္ေန႔” ဟု သမုတ္ကာ အဘိဓမၼာ ရြတ္ဖတ္ပူေဇာ္ပြဲမ်ားလည္း က်င္းပၾကပါတယ္။

တစ္နည္းဆုိလွ်င္ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔ကုိ “ဘုရားဆုပန္ေန႔” ဟူ၍လည္း ေခၚဆုိႏိုင္ပါတယ္။ ဘုရားရွင္ တာ၀တႎသာမွ ဆင္းသက္ေတာ္မူေသာအခါ လက်ာၤဘက္ေရႊေစာင္းတန္းက နတ္ေဒ၀တာမ်ား၊ လက္၀ဲဘက္ ေငြေစာင္းတန္းက ျဗဟၼာမ်ားျခံရံလိုက္ပါကာ ကိုယ္ေတာ္တုိင္ အလယ္က ပတၱျမားေစာင္း တန္းျဖင့္ ဆင္းသက္ေတာ္မူပါတယ္။ ထုိသို႔ နတ္ျဗဟၼာမ်ားျခံရံလိုက္ပါ၍ ဆင္းသက္ေတာ္မူလာသည့္ ဘုရားရွင္၏ တုႏႈိင္းဖြယ္မရွိ တင့္တယ္ျပည့္စံုေသာ အသေရ ေတာ္ကို ဖူးျမင္ၾကရေသာအခါ (၃၆)ယူဇနာ အတြင္းရွိေသာ ပရိသတ္အားလံုး ဘုရားကိုအားက်၊ ဘုရားျဖစ္ခ်င္ စိတ္ေတြ ေပၚလာကာ ဘုရားဆုကို ေတာင္းၾကပါတယ္။ ထုိ႔အတြက္ေၾကာင့္ “ဘုရားဆုပန္ေန႔” ဟုေခၚဆုိထုိက္ပါတယ္။

သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔တြင္ ၀ါတြင္းသံုးလကုန္ဆံုး ကၽြတ္လြတ္ေသာေန႔ျဖစ္သျဖင့္ ၀ါဆုိေတာ္မူၾကကုန္ေသာ သံဃာေတာ္ အရွင္ျမတ္တုိ႔ လြတ္လြတ္ကၽြတ္ကၽြတ္သြားလာ သီတင္းသံုးႏိုင္သည့္ အခြင့္အေရးကို ရရွိၾကပါတယ္။ ထုိေန႔ အထိ၀ါဆိုၾက သည့္ သံဃာမ်ားသည္ အလြန္အက်ိဳးထူးေသာ ကထိန္အလွဴကို ခံယူထုိက္ေသာ အခြင့္အေရး လည္းရရွိၾက ပါတယ္္။
အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆုိရေသာ္.. သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔သည္ ရဟန္းေတာ္မ်ား ၀ါကၽြတ္ေသာေန႔၊ အျပစ္ရွိက ေျပာၾကားပါရန္ အခ်င္းခ်င္း ဖိတ္ပန္အမႈျပဳၾကေသာ ပ၀ါရဏာေန႔၊ ဘုရားရွင္တာ၀တႎသာနတ္ျပည္၌ အဘိဓမၼာတရားေတာ္ကို ေဟာၾကား ၿပီးေျမာက္ ေအာင္ျမင္ေတာ္မူေသာ အဘိဓမၼာအခါေတာ္ေန႔၊ နတ္ျဗဟၼာအေပါင္းျခံရံလ်က္ တာ၀တႎသာမွ သကၤႆနဂိုလ္ ျပည္သို႔ ဆင္းသက္ေတာ္မူေသာေန႔၊ ထုိသို႔ဘုရားရွင္ ဆင္းသက္ ေတာ္မူသည္ကုိ ရည္စူးပူေဇာ္ေသာအားျဖင့္ ဆီးမီးစသည့္ ထြန္းညွိပူေဇာ္ေသာေန႔၊ ျဗဟၼာနတ္ လူ သံုးဘံုသူတုိ႔ ဘုရားရွင္အား အတူတကြၾကည္ျဖဴပူေဇာ္ေသာေန႔၊ နတ္လူအမ်ား ဘုရားဆု ပန္ေသာေန႔ စေသာ ဂုဏ္ထူး၀ိေသသ အဖံုဖံုႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ ေန႔ထူးေန႔ ျမတ္ပင္ ျဖစ္ပါတယ္။
ဤကဲ့သို႔ေန႔ထူး၊ ေန႔ျမတ္မွာ ဓမၼမိတ္ေဆြ သူေတာ္ေကာင္း အားလံုး တရားေတာ္မ်ားကုိ နာယူက်င့္ၾကံ အားထုတ္ႏုိင္ၾက သျဖင့္ ဒုကၡခပ္သိမ္း ကင္းၿငိမ္းရာ အၿမိဳက္နိဗၺာန္ကုိ ရႏုိင္၊ ေရာက္ႏုိင္ၾကပါေစ…